سرطان کیسه صفرا یک بیماری جدی است که در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع، می‌تواند منجر به مرگ شود. این سرطان معمولاً در افراد بالای 50 سال و زنان شایع‌تر است.
در این مقاله به بررسی سرطان کیسه صفرا از جمله علل، علائم، تشخیص و درمان آن می‌پردازیم.
کیسه صفرا چیست؟
کیسه صفرا یک اندام کوچک کیسه‌مانند است که در زیر کبد قرار دارد. این کیسه وظیفه ذخیره صفرا را بر عهده دارد. صفرا یک مایع زردرنگ است که توسط کبد تولید میشود و به هضم چربی‌ها کمک می‌کند.سرطان کیسه صفرا چیست؟
سرطان کیسه صفرا زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های سالم کیسه صفرا به سلول‌های سرطانی تبدیل شوند. این سلول‌های سرطانی میتوانند به سرعت رشد کرده و به سایر اندام‌های بدن سرایت کنند.علائم سرطان کیسه صفرا
علائم سرطان کیسه صفرا معمولاً در مراحل پیشرفته بیماری ظاهر می‌شوند. شایع‌ترین علائم این سرطان عبارتند از:- درد شکم، به ویژه در قسمت بالای شکم
- زردی پوست و چشم‌ها
- کاهش وزن بدون دلیل
- حالت تهوع و استفراغ
- تب
- خارش پوست
علائم سرطان مجرای کیسه صفرا
سرطان مجرای کیسه صفرا یک نوع نادر سرطان کیسه صفرا است که در مجرای صفرا که صفرا را از کیسه صفرا به روده کوچک منتقل می‌کند، ایجاد میشود. علائم این سرطان مشابه علائم سرطان کیسه صفرا است، اما ممکن است شامل موارد زیر نیز باشد:- درد در قسمت بالای شکم که با غذا خوردن بدتر میشود
- اسهال
- مدفوع چرب
علائم سرطان کیسه صفرا در زنان
سرطان کیسه صفرا در زنان شایع‌تر از مردان است. علائم این سرطان در زنان ممکن است شامل موارد زیر نیز باشد:- درد در ناحیه لگن
- خونریزی غیرطبیعی واژن
عوامل پرخطر سرطان کیسه صفرا
عواملی که خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا را افزایش می‌دهند عبارتند از:- سن بالای 50 سال
- جنسیت
- چاقی
- سابقه خانوادگی سرطان کیسه صفرا
- داشتن پولیپ کیسه صفرا
- ابتلا به بیماری‌های التهابی روده مانند کرون و کولیت اولسراتیو
- قرار گرفتن در معرض سموم محیطی مانند آفت‌کش‌ها و مواد شیمیایی
تشخیص سرطان کیسه صفرا
برای تشخیص سرطان کیسه صفرا، پزشک ممکن است آزمایش‌های زیر را تجویز کند:معاینه فیزیکی
پزشک با معاینه فیزیکی شکم، به دنبال علائمی مانند توده یا بزرگ شدن کیسه صفرا می‌گردد.آزمایش خون
آزمایش خون ممکن است نشان‌دهنده وجود سرطان کیسه صفرا باشد.تصویربرداری
تصویربرداری‌های زیر میتوانند به تشخیص سرطان کیسه صفرا کمک کنند:- سونوگرافی
- سی‌تی‌اسکن
- ام‌آر‌آی
- آندوسکوپی
سونوگرافی
سونوگرافی یک روش تصویربرداری بدون درد و بدون اشعه است که با استفاده از امواج صوتی، تصاویری از اندام‌های داخلی بدن ایجاد می‌کند. سونوگرافی می‌تواند به تشخیص توده در کیسه صفرا کمک کند.سی‌تی‌اسکن
سی‌تی‌اسکن یک روش تصویربرداری با اشعه ایکس است که تصاویری از اندام‌های داخلی بدن با وضوح بالا ایجاد می‌کند. سی‌تی‌اسکن می‌تواند به تشخیص سرطان کیسه صفرا و تعیین میزان پیشرفت آن کمک کند.ام‌آر‌آی
ام‌آر‌آی یک روش تصویربرداری بدون درد و بدون اشعه است که با استفاده از امواج مغناطیسی و امواج رادیویی، تصاویری از اندام‌های داخلی بدن ایجاد می‌کند. ام‌آر‌آی می‌تواند به تشخیص سرطان کیسه صفرا و تعیین میزان پیشرفت آن کمک کند.آندوسکوپی
آندوسکوپی یک روش جراحی است که با استفاده از یک لوله نازک و انعطاف‌پذیر با یک دوربین در انتهای آن، تصاویری از داخل بدن ایجاد میشود. آندوسکوپی می‌تواند به تشخیص سرطان کیسه صفرا و برداشتن نمونه‌ای از بافت کیسه صفرا برای بررسی زیر میکروسکوپ کمک کند. در برخی موارد، ممکن است پزشک برای تشخیص سرطان کیسه صفرا آزمایش‌های دیگری نیز تجویز کند.علت سرطان کیسه صفرا
علت دقیق سرطان کیسه صفرا هنوز مشخص نیست. اما عواملی که خطر ابتلا به این سرطان را افزایش می‌دهند، میتوانند باعث جهش در DNA سلول‌های کیسه صفرا شوند. این جهش‌ها باعث رشد غیرقابل کنترل سلول‌ها و تبدیل شدن آنها به سلول‌های سرطانی می‌شوند.تشخیص میزان پیشرفت سرطان کیسه صفرا
برای تعیین میزان پیشرفت سرطان کیسه صفرا، پزشک از سیستمی به نام سیستم TNM استفاده می‌کند. این سیستم بر اساس سه عامل زیر است:- T: اندازه و گسترش تومور اولیه
- N: تعداد و محل غدد لنفاوی درگیر
- M: وجود یا عدم وجود متاستاز (سرطانی شدن سلول‌های سرطانی در سایر اندام‌ها)
- مرحله 0: تومور اولیه در کیسه صفرا وجود دارد، اما به دیواره کیسه صفرا نفوذ نکرده است.
- مرحله 1: تومور اولیه به دیواره کیسه صفرا نفوذ کرده است، اما به خارج از کیسه صفرا گسترش نیافته است.
- مرحله 2: تومور اولیه به خارج از کیسه صفرا گسترش یافته است، اما به کبد یا غدد لنفاوی مجاور نفوذ نکرده است.
- مرحله 3: تومور اولیه به کبد یا غدد لنفاوی مجاور نفوذ کرده است، اما به سایر اندام‌ها گسترش نیافته است.
- مرحله 4: تومور اولیه به سایر اندام‌ها گسترش یافته است.
سرطان کیسه صفرا بدخیم
سرطان کیسه صفرا معمولاً یک سرطان بدخیم است. این بدان معناست که سلول‌های سرطانی میتوانند به سرعت رشد کرده و به سایر اندام‌های بدن سرایت کنند.سرطان کیسه صفرا در کودکان
سرطان کیسه صفرا در کودکان بسیار نادر است. این سرطان معمولاً در کودکان زیر 10 سال دیده میشود.انسداد کیسه صفرا چیست؟
انسداد کیسه صفرا زمانی رخ می‌دهد که چیزی در مجرای صفراوی که صفرا را از کیسه صفرا به روده کوچک منتقل می‌کند، گیر کند. این امر می‌تواند باعث تجمع صفرا در کیسه صفرا و ایجاد درد شود.سنگ کیسه صفرا چیست؟
سنگ کیسه صفرا توده‌های جامدی از مواد صفراوی هستند که در کیسه صفرا تشکیل می‌شوند. این سنگ‌ها میتوانند باعث انسداد کیسه صفرا شوند.آیا سرطان کیسه صفرا قابل درمان است؟
میزان موفقیت درمان سرطان کیسه صفرا به مرحله بیماری بستگی دارد. در مراحل اولیه بیماری، معمولاً می‌توان با جراحی کیسه صفرا و غدد لنفاوی اطراف آن، سرطان را درمان کرد. در مراحل پیشرفته بیماری، شیمی درمانی و پرتودرمانی ممکن است به بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک کند.درمان سرطان کیسه صفرا
درمان سرطان کیسه صفرا به مرحله بیماری و وضعیت عمومی بیمار بستگی دارد. در مراحل اولیه بیماری، معمولاً جراحی برای برداشتن کیسه صفرا و غدد لنفاوی اطراف آن انجام میشود. این جراحی معمولاً با موفقیت انجام میشود و بیمار می‌تواند به زندگی عادی خود بازگردد. در مراحل پیشرفته بیماری، شیمی درمانی و پرتودرمانی ممکن است به بهبود درمان بیمار کمک کند. شیمی درمانی با استفاده از داروهای شیمیایی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی انجام میشود. پرتودرمانی با استفاده از اشعه‌های پرانرژی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی انجام میشود.روش های درمان سرطان کیسه صفرا در مراحل آخر
در مراحل آخر سرطان کیسه صفرا، جراحی معمولاً انجام نمی‌شود. در این مراحل، شیمی درمانی و پرتودرمانی ممکن است به بهبود مراحل درمان بیمار کمک کند. روش‌های دیگر درمان سرطان کیسه صفرا در مراحل آخر عبارتند از:- استفاده از استنت: استنت یک لوله کوچک است که می‌توان آن را در مجرای صفراوی قرار داد تا انسداد را برطرف کند.
- ایجاد یک سوراخ در دیواره کیسه صفرا: این روش برای تخلیه صفرا از کیسه صفرا انجام میشود.
- تغذیه وریدی: این روش برای تأمین مواد مغذی مورد نیاز بدن بیمار از طریق ورید انجام میشود.
روش های تسکین انسداد مجرای صفرا
انسداد مجرای صفرا می‌تواند باعث بروز علائمی مانند درد، زردی، خارش و تب شود. این علائم میتوانند کیفیت زندگی بیمار را به‌شدت کاهش دهند. روش‌های مختلفی برای تسکین انسداد مجرای صفرا وجود دارد. این روش‌ها عبارتند از:- دارو درمانی: داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن میتوانند به تسکین درد کمک کنند. همچنین، داروهای ضدتهوع و استفراغ نیز ممکن است لازم باشد.
- استفاده از استنت: استنت یک لوله کوچک است که می‌توان آن را در مجرای صفراوی قرار داد تا انسداد را برطرف کند. این روش معمولاً تحت بی‌حسی موضعی انجام میشود.
- ایجاد یک سوراخ در دیواره کیسه صفرا: این روش به نام کولستومی صفراوی شناخته میشود. در این روش، یک سوراخ کوچک در دیواره کیسه صفرا ایجاد میشود و یک لوله کوچک از طریق این سوراخ به روده کوچک متصل میشود. صفرا از طریق این لوله به روده کوچک تخلیه میشود.
- روش درمان مناسب به علت انسداد مجرای صفرا بستگی دارد. در برخی موارد، ممکن است لازم باشد از ترکیبی از روش‌های درمانی استفاده شود.
عوارض جانبی روش‌های درمان سرطان کیسه صفرا
روش‌های درمان سرطان کیسه صفرا میتوانند عوارض جانبی مختلفی داشته باشند. این عوارض جانبی عبارتند از:- عوارض جانبی جراحی: عوارض جانبی جراحی کیسه صفرا عبارتند از :
- درد
- عفونت
- خونریزی
- مشکلات گوارشی
- لخته شدن خون
- عوارض جانبی شیمی درمانی: عوارض جانبی شیمی درمانی عبارتند از :
- حالت تهوع و استفراغ
- ریزش مو
- خستگی
- افزایش خطر ابتلا به عفونت
- آسیب به سلول‌های سالم
- عوارض جانبی پرتودرمانی: عوارض جانبی پرتودرمانی عبارتند از :
- خستگی
- حالت تهوع و استفراغ
- یبوست
- خشکی پوست
- آسیب به سلول‌های سالم
پیشگیری از سرطان کیسه صفرا
هیچ راه قطعی برای پیشگیری از سرطان کیسه صفرا وجود ندارد. با این حال، برخی از اقدامات میتوانند خطر ابتلا به این سرطان را کاهش دهند. این اقدامات عبارتند از:- کاهش وزن: چاقی یکی از عوامل خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا است.
- رژیم غذایی سالم: پیروی از یک رژیم غذایی سالم که سرشار از میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل است، می‌تواند خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا را کاهش دهد.
- مدیریت بیماری‌های زمینه‌ای: بیماری‌هایی مانند هپاتیت C و بیماری التهابی روده میتوانند خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا را افزایش دهند. مدیریت این بیماری‌ها می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا کمک کند.
آیا سنگ کیسه صفرا باعث سرطان میشود؟
خیر، سنگ کیسه صفرا به طور مستقیم باعث سرطان نمی‌شود. اما سنگ کیسه صفرا می‌تواند باعث ایجاد التهاب در کیسه صفرا شود. التهاب مزمن کیسه صفرا می‌تواند خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا را افزایش دهد.آیا می توان سرطان کیسه صفرا را با سنگ صفرا اشتباه گرفت؟
بله، در برخی موارد، سرطان کیسه صفرا می‌تواند با سنگ صفرا اشتباه گرفته شود. زیرا علائم این دو بیماری شبیه هم است. شایع‌ترین علائم سرطان کیسه صفرا و سنگ صفرا عبارتند از:- درد شکم، به ویژه در قسمت بالای شکم
- زردی پوست و چشم‌ها
- کاهش وزن بدون دلیل
- حالت تهوع و استفراغ
- معاینه فیزیکی
- آزمایش خون
- سونوگرافی
- سی‌تی‌اسکن
- ام‌آر‌آی
- آندوسکوپی
آیا برداشتن کیسه صفرا باعث سرطان میشود؟
خیر، برداشتن کیسه صفرا به طور مستقیم باعث سرطان نمی‌شود. اما برداشتن کیسه صفرا می‌تواند خطر ابتلا به برخی از سرطان‌ها را افزایش دهد. از جمله این سرطان‌ها می‌توان به سرطان پانکراس، سرطان روده کوچک و سرطان کبد اشاره کرد.توده در کیسه صفرا
توده در کیسه صفرا می‌تواند نشانه‌ای از سرطان کیسه صفرا باشد. اما توده در کیسه صفرا می‌تواند دلایل دیگری نیز داشته باشد. از جمله این دلایل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:- سنگ کیسه صفرا
- التهاب کیسه صفرا
- عفونت کیسه صفرا
- تومور خوش‌خیم کیسه صفرا
- معاینه فیزیکی
- آزمایش خون
- سونوگرافی
- سی‌تی‌اسکن
- ام‌آر‌آی
- آندوسکوپی
متاستاز سرطان کیسه صفرا
متاستاز به معنای گسترش سلول‌های سرطانی از محل اولیه به سایر اندام‌ها است. سرطان کیسه صفرا می‌تواند به سایر اندام‌ها، از جمله کبد، ریه‌ها، استخوان‌ها، مغز و غدد لنفاوی متاستاز دهد.درمان سرطان کیسه صفرا با طب سنتی
هیچ درمان قطعی برای سرطان کیسه صفرا با طب سنتی وجود ندارد. با این حال، برخی از گیاهان دارویی ممکن است به کاهش علائم سرطان کیسه صفرا و بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک کنند. از جمله این گیاهان دارویی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:- سیر: سیر دارای خواص ضدالتهابی و ضدسرطانی است.
- زنجبیل: زنجبیل دارای خواص ضدالتهابی و ضدنفخ است.
- چای سبز: چای سبز دارای خواص آنتی‌اکسیدانی قوی است.
- گیاه بومادران: گیاه بومادران دارای خواص ضدالتهابی و ضدسرطانی است.
چه عواملی میتوانند خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا را افزایش دهند؟
عواملی که میتوانند خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا را افزایش دهند عبارتند از:- سن بالای 50 سال
- جنسیت
- چاقی
- سابقه خانوادگی سرطان کیسه صفرا
- داشتن پولیپ کیسه صفرا
- ابتلا به بیماری‌های التهابی روده مانند کرون و کولیت اولسراتیو
- قرار گرفتن در معرض سموم محیطی مانند آفت‌کش‌ها و مواد شیمیایی
آیا سرطان کیسه صفرا کشنده است؟
میزان مرگ‌ومیر ناشی از سرطان کیسه صفرا بالا است. در مراحل اولیه بیماری، میزان زنده ماندن پنج ساله حدود 90 درصد است. در مراحل پیشرفته بیماری، میزان زنده ماندن پنج ساله حدود 10 درصد است.سرطان کیسه صفرا و چاقی
چاقی یکی از عوامل خطر اصلی سرطان کیسه صفرا است. افراد چاق بیش از دو برابر افراد با وزن طبیعی در معرض خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا هستند.طول عمر بیماران سرطان کیسه صفرا
طول عمر بیماران سرطان کیسه صفرا به عوامل مختلفی از جمله مرحله بیماری، نوع درمان و وضعیت عمومی بیمار بستگی دارد. در مراحل اولیه بیماری، با درمان مناسب، بیماران میتوانند به زندگی عادی خود بازگردند. در مراحل پیشرفته بیماری، طول عمر بیمار کوتاه‌تر است.راهنمای مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، بهتر است بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:- درد شکم، به ویژه در قسمت بالای شکم
- زردی پوست و چشم‌ها
- کاهش وزن بدون دلیل
- حالت تهوع و استفراغ
