پت اسکن (PET scan) یا توموگرافی گسیل پوزیترون، یک روش تصویربرداری پزشکی است که برای بررسی نحوه عملکرد بدن استفاده می‌شود. این روش بر اساس ردیابی ذرات رادیواکتیو است که در بدن بیمار تزریق می‌شوند. پت اسکن می‌تواند به پزشکان در تشخیص و درمان بسیاری از بیماری‌ها، از جمله سرطان، بیماری‌های قلبی و بیماری‌های مغزی کمک کند.
پت اسکن چیست؟
پت اسکن یک روش تصویربرداری پزشکی است که از ردیاب‌های رادیواکتیو برای بررسی نحوه عملکرد بدن استفاده می‌کند. این روش بر اساس این اصل است که سلول‌های مختلف بدن، مواد مغذی و اکسیژن را به روش‌های متفاوتی مصرف می‌کنند. ردیاب‌های رادیواکتیو به این مواد متصل می‌شوند و سپس با استفاده از یک دستگاه ویژه، تصاویری از نحوه عملکرد سلول‌ها در بدن ایجاد می‌شود.
نحوه کار پت اسکن
در پت اسکن، معمولاً از یک ماده رادیواکتیو به نام فلوئورو دی اکسی گلوکز (FDG) استفاده می‌شود. FDG یک قند رادیواکتیو است که به سلول‌های فعال بدن جذب می‌شود. سلول‌های سرطانی معمولاً از انرژی بیشتری نسبت به سلول‌های سالم استفاده می‌کنند و بنابراین، FDG بیشتری جذب می‌کنند. این امر باعث می‌شود که سلول‌های سرطانی در تصاویر پت اسکن روشن‌تر به نظر برسند. پت اسکن معمولاً در دو مرحله انجام می‌شود:- مرحله اول: بیمار در یک اتاق مخصوص قرار می‌گیرد و یک ماده رادیواکتیو به نام فلوئورو دی اکسی گلوکز (FDG) به او تزریق می‌شود. FDG یک قند رادیواکتیو است که به سلول‌های فعال بدن جذب می‌شود.
- مرحله دوم: پس از گذشت حدود یک ساعت، بیمار به داخل دستگاه پت اسکن منتقل می‌شود. دستگاه پت اسکن از دوربین‌های مخصوص برای ردیابی ذرات رادیواکتیو استفاده می‌کند و تصاویری از نحوه عملکرد سلول‌ها در بدن ایجاد می‌کند.
نحوه عملکرد دستگاه پت اسکن
دستگاه پت اسکن از دو دوربین مخصوص برای ردیابی ذرات رادیواکتیو استفاده می‌کند. این دوربین‌ها در دو طرف بدن قرار دارند و تصاویری از بدن از دو جهت مختلف ایجاد می‌کنند. سپس، این تصاویر با استفاده از یک کامپیوتر ترکیب می‌شوند تا یک تصویر سه بعدی از بدن ایجاد شود.کاربرد پت اسکن
پت اسکن می‌تواند برای تشخیص و درمان بسیاری از بیماری‌ها، از جمله موارد زیر استفاده شود:- سرطان: پت اسکن می‌تواند به پزشکان در تشخیص سرطان، تعیین مرحله سرطان و بررسی پاسخ به درمان کمک کند.
- بیماری‌های قلبی: پت اسکن می‌تواند به پزشکان در تشخیص بیماری‌های قلبی، مانند بیماری عروق کرونر و سکته مغزی کمک کند.
- بیماری‌های مغزی: پت اسکن می‌تواند به پزشکان در تشخیص بیماری‌های مغزی، مانند بیماری آلزایمر، پارکینسون و سکته مغزی کمک کند.
- سایر بیماری‌ها: پت اسکن می‌تواند برای تشخیص و درمان سایر بیماری‌ها، از جمله بیماری‌های التهابی، بیماری‌های متابولیک و بیماری‌های عفونی نیز استفاده شود.
پت اسکن پروستات
پت اسکن پروستات یک روش تصویربرداری پزشکی است که برای تشخیص سرطان پروستات استفاده می‌شود. در این روش، ماده رادیواکتیو به داخل پروستات تزریق می‌شود و سپس با استفاده از دستگاه پت اسکن، تصاویری از پروستات ایجاد می‌شود. این تصاویر می‌توانند به پزشکان در تشخیص سرطان پروستات، تعیین مرحله سرطان و بررسی پاسخ به درمان کمک کنند.پت اسکن قلب چیست؟
پت اسکن قلب یک روش تصویربرداری پزشکی است که برای بررسی عملکرد قلب استفاده می‌شود. در این روش، ماده رادیواکتیو به داخل خون تزریق می‌شود و سپس با استفاده از دستگاه پت اسکن، تصاویری از قلب ایجاد می‌شود. این تصاویر می‌توانند به پزشکان در تشخیص بیماری‌های قلبی، مانند بیماری عروق کرونر و سکته مغزی کمک کنند.پت اسکن چه چیزی را نشان می دهد؟
پت اسکن می‌تواند اطلاعاتی در مورد موارد زیر ارائه دهد:- میزان فعالیت متابولیک سلول‌ها: پت اسکن می‌تواند به پزشکان در تشخیص مناطقی از بدن که دارای فعالیت متابولیک بالا هستند، مانند مناطقی که سرطان در آنها در حال رشد است، کمک کند.
- میزان جریان خون به اندام‌ها: پت اسکن می‌تواند به پزشکان در تشخیص مناطقی از بدن که دارای جریان خون کم هستند، مانند مناطقی که دچار سکته مغزی یا آسیب قلبی شده‌اند، کمک کند.
- وجود یا عدم وجود تومورها: پت اسکن می‌تواند به پزشکان در تشخیص تومورهای سرطانی و غیرسرطانی کمک کند.
- اندازه و مرحله سرطان: پت اسکن می‌تواند به پزشکان در تعیین اندازه و مرحله سرطان کمک کند.
- پاسخ به درمان: پت اسکن می‌تواند به پزشکان در ارزیابی پاسخ به درمان سرطان کمک کند.
سرطان
- تشخیص سرطان: پت اسکن می تواند به پزشکان در تشخیص سرطان، به ویژه سرطان هایی که در مراحل اولیه هستند، کمک کند. این امر می تواند به پزشکان کمک کند تا درمان را زودتر شروع کنند و شانس بهبودی را افزایش دهند.
- تعیین مرحله سرطان: پت اسکن می تواند به پزشکان در تعیین مرحله سرطان، که میزان گسترش سرطان را نشان می دهد، کمک کند. این امر می تواند به پزشکان کمک کند تا بهترین برنامه درمانی را برای بیمار تعیین کنند.
- بررسی پاسخ به درمان: پت اسکن می تواند به پزشکان در ارزیابی اینکه آیا درمان سرطان موثر است یا خیر، کمک کند. این امر می تواند به پزشکان کمک کند تا تصمیم بگیرند که آیا درمان باید ادامه یابد یا تغییر کند.
- نظارت بر پیشرفت بیماری: پت اسکن می تواند به پزشکان در نظارت بر پیشرفت سرطان و تعیین اینکه آیا بیماری بدتر شده است یا خیر، کمک کند. این امر می تواند به پزشکان کمک کند تا زمان شروع درمان جدید یا تغییر درمان فعلی را تعیین کنند.
بیماری‌های قلبی
- تشخیص بیماری عروق کرونر: پت اسکن می‌تواند به پزشکان در تشخیص بیماری عروق کرونر، که یک بیماری جدی قلبی است، کمک کند.
- تشخیص سکته مغزی: پت اسکن می‌تواند به پزشکان در تشخیص سکته مغزی، که یک بیماری حاد مغزی است، کمک کند.
بیماری‌های مغزی
- تشخیص بیماری آلزایمر: پت اسکن می‌تواند به پزشکان در تشخیص بیماری آلزایمر، که یک بیماری پیشرونده مغزی است، کمک کند.
- تشخیص بیماری پارکینسون: پت اسکن می‌تواند به پزشکان در تشخیص بیماری پارکینسون، که یک بیماری پیشرونده مغزی است، کمک کند.
- تشخیص سکته مغزی: پت اسکن می‌تواند به پزشکان در تشخیص سکته مغزی، که یک بیماری حاد مغزی است، کمک کند.
سایر بیماری‌ها
- تشخیص بیماری‌های التهابی: پت اسکن می‌تواند به پزشکان در تشخیص بیماری‌های التهابی، مانند آرتریت روماتوئید، کمک کند.
- تشخیص بیماری‌های متابولیک: پت اسکن می‌تواند به پزشکان در تشخیص بیماری‌های متابولیک، مانند دیابت، کمک کند.
- تشخیص بیماری‌های عفونی: پt اسکن می‌تواند به پزشکان در تشخیص بیماری‌های عفونی، مانند عفونت HIV، کمک کند.
استفاده از PET/CT، چگونه می تواند در کنترل دراز مدت سرطان مفید باشد؟
PET/CT یک روش تصویربرداری پزشکی است که از ترکیب دو روش تصویربرداری، توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) و توموگرافی کامپیوتری (CT)، استفاده می کند. PET از ردیاب های رادیواکتیو برای تصویربرداری از فعالیت متابولیکی بدن استفاده می کند، در حالی که CT از اشعه ایکس برای ایجاد تصاویر دقیق از ساختار بدن استفاده می کند. PET/CT می تواند برای کنترل دراز مدت سرطان به روش های زیر مفید باشد:- تشخیص عود سرطان: PET/CT می تواند برای شناسایی تومورهای کوچک یا متاستازهای سرطانی که ممکن است با سایر روش های تصویربرداری قابل تشخیص نباشند، مفید باشد. می تواند به پزشکان کمک کند تا درمان را زودتر شروع کنند و شانس بهبودی را افزایش دهند.
- بررسی پاسخ به درمان: PET/CT می تواند برای ارزیابی اینکه آیا درمان سرطان موثر است یا خیر، مفید باشد. این می تواند به پزشکان کمک کند تا تصمیم بگیرند که آیا درمان باید ادامه یابد یا تغییر کند.
- بررسی پیشرفت بیماری: PET/CT می تواند برای نظارت بر پیشرفت سرطان و تعیین اینکه آیا بیماری بدتر شده است یا خیر، مفید باشد. می تواند به پزشکان کمک کند تا زمان شروع درمان جدید یا تغییر درمان فعلی را تعیین کنند.
اسکن های پت چگونه از اسکن های CT و MRI متمایز می شوند؟
اسکن های پت، اسکن های CT و اسکن های MRI همگی روش های تصویربرداری پزشکی هستند که می توانند برای تشخیص و درمان بیماری ها استفاده شوند. با این حال، هر یک از این روش ها دارای مزایا و معایب منحصر به فرد خود هستند.
اسکن های پت از ردیاب های رادیواکتیو برای بررسی نحوه عملکرد بدن استفاده می کنند. این ردیاب ها به مواد مغذی و اکسیژن متصل می شوند که سلول ها برای عملکرد خود به آنها نیاز دارند. سپس، با استفاده از یک دستگاه ویژه، تصاویری از نحوه عملکرد سلول ها در بدن ایجاد می شود.
اسکن های CT از اشعه ایکس برای ایجاد تصاویر دقیق از ساختار بدن استفاده می کنند. این تصاویر می توانند برای تشخیص تومورها، آسیب های رگ های خونی و سایر مشکلات ساختاری بدن استفاده شوند.
اسکن های MRI از میدان های مغناطیسی و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویر دقیق از بدن استفاده می کنند. این تصاویر می توانند برای تشخیص تومورها، آسیب های عصبی و سایر مشکلات ساختاری بدن استفاده شوند.
تفاوت های کلیدی بین اسکن های پت، اسکن های CT و اسکن های MRI عبارتند از:
| ویژگی | اسکن پت | اسکن CT | اسکن MRI |
|---|---|---|---|
| نوع تصویر برداری | متابولیک | ساختاری | ساختاری |
| نوع ماده استفاده شده | ردیاب رادیواکتیو | اشعه ایکس | میدان های مغناطیسی و امواج رادیویی |
| نوع اطلاعاتی که ارائه می دهد | فعالیت متابولیکی بدن | ساختار بدن | ساختار بدن |
| مورد استفاده | تشخیص سرطان، بیماری های قلبی، بیماری های مغزی و سایر بیماری ها | تشخیص تومورها، آسیب های رگ های خونی و سایر مشکلات ساختاری بدن | تشخیص تومورها، آسیب های عصبی و سایر مشکلات ساختاری بدن |
در اینجا برخی از کاربردهای خاص اسکن های پت، اسکن های CT و اسکن های MRI آورده شده است:
اسکن های پت
- تشخیص سرطان: اسکن های پت می توانند به پزشکان در تشخیص سرطان، به ویژه سرطان هایی که در مراحل اولیه هستند، کمک کنند.
- تعیین مرحله سرطان: اسکن های پت می توانند به پزشکان در تعیین مرحله سرطان، که میزان گسترش سرطان را نشان می دهد، کمک کنند.
- بررسی پاسخ به درمان: اسکن های پت می توانند به پزشکان در ارزیابی اینکه آیا درمان سرطان موثر است یا خیر، کمک کنند.
- نظارت بر پیشرفت بیماری: اسکن های پت می توانند به پزشکان در نظارت بر پیشرفت سرطان و تعیین اینکه آیا بیماری بدتر شده است یا خیر، کمک کنند.
اسکن های CT
- تشخیص تومورها: اسکن های CT می توانند برای تشخیص تومورهای سرطانی و غیرسرطانی استفاده شوند.
- تشخیص آسیب های رگ های خونی: اسکن های CT می توانند برای تشخیص آسیب های رگ های خونی، مانند سکته مغزی، استفاده شوند.
- تشخیص سایر مشکلات ساختاری بدن: اسکن های CT می توانند برای تشخیص سایر مشکلات ساختاری بدن، مانند شکستگی استخوان، استفاده شوند.
اسکن های MRI
- تشخیص تومورها: اسکن های MRI می توانند برای تشخیص تومورهای سرطانی و غیرسرطانی استفاده شوند.
- تشخیص آسیب های عصبی: اسکن های MRI می توانند برای تشخیص آسیب های عصبی، مانند سکته مغزی، استفاده شوند.
- تشخیص سایر مشکلات ساختاری بدن: اسکن های MRI می توانند برای تشخیص سایر مشکلات ساختاری بدن، مانند پارگی رباط، استفاده شوند.
چگونگی باید برای پت اسکن آماده شد؟
قبل از انجام پت اسکن، ممکن است پزشک از شما بخواهد که موارد زیر را انجام دهید:- رژیم غذایی خاصی را دنبال کنید. بسته به نوع پت اسکنی که انجام می دهید، ممکن است از شما خواسته شود که قبل از اسکن، از خوردن یا نوشیدن غذا یا مایعات خاصی خودداری کنید.
- داروهایی که مصرف می کنید را به پزشک خود اطلاع دهید. برخی از داروها می توانند بر نتایج پت اسکن تأثیر بگذارند.
- اگر باردار هستید یا فکر می کنید ممکن است باردار باشید، به پزشک خود اطلاع دهید. پت اسکن می تواند برای جنین مضر باشد.
- خستگی
- سردرد
- حالت تهوع
- اسهال
- اگر سوال یا نگرانی دارید، با پزشک خود صحبت کنید.
- برای روز اسکن، یک همراه با خود بیاورید.
- در روز اسکن، لباس راحت و بدون جواهرات بپوشید.
- قبل از اسکن، غذا یا مایعات خاصی را که پزشک به شما گفته است، نخورید یا ننوشید.
- در طول اسکن، ساکت باشید و حرکت نکنید.
- پس از اسکن، ممکن است لازم باشد که برای مدت کوتاهی در بیمارستان بمانید.
رژیم غذایی قبل از پت اسکن
رژیم غذایی قبل از پت اسکن به نوع پت اسکنی که انجام می دهید بستگی دارد. برخی از پت اسکن ها نیازی به رژیم غذایی خاصی ندارند، در حالی که برخی دیگر ممکن است نیاز داشته باشند که از خوردن یا نوشیدن غذا یا مایعات خاصی قبل از اسکن خودداری کنید. در اینجا برخی از رژیم های غذایی معمول قبل از پت اسکن آورده شده است:- رژیم غذایی ناشتا: در این رژیم، از شما خواسته می شود که حداقل 8 ساعت قبل از اسکن، از خوردن یا نوشیدن هر چیزی خودداری کنید. این رژیم برای اکثر پت اسکن ها توصیه می شود.
- رژیم غذایی بدون قند: در این رژیم، از شما خواسته می شود که از خوردن یا نوشیدن هرگونه قند، از جمله قند طبیعی موجود در میوه ها و سبزیجات، قبل از اسکن خودداری کنید. این رژیم برای پت اسکن هایی که از ماده رادیواکتیو فلوئورو دی اکسی گلوکز (FDG) استفاده می کنند، توصیه می شود.
- رژیم غذایی با کربوهیدرات کم: در این رژیم، از شما خواسته می شود که از خوردن یا نوشیدن کربوهیدرات های تصفیه شده، مانند نان سفید، برنج سفید و ماکارونی، قبل از اسکن خودداری کنید. این رژیم برای پت اسکن هایی که از ماده رادیواکتیو فلوئورو دی اکسی گلوکز (FDG) استفاده می کنند، توصیه می شود.
- غذاها و نوشیدنی های حاوی قند، از جمله میوه ها، سبزیجات، شیرینی ها، نوشابه ها و آب میوه ها
- کربوهیدرات های تصفیه شده، مانند نان سفید، برنج سفید و ماکارونی
- غذاهای چرب یا سرخ شده
- الکل
بعد از پت اسکن چه بخوریم؟
بعد از پت اسکن، می توانید به رژیم غذایی معمول خود بازگردید. با این حال، ممکن است بخواهید از خوردن غذاهای سنگین یا چرب خودداری کنید، زیرا ممکن است باعث ناراحتی معده شوند. در اینجا چند نکته برای خوردن بعد از پت اسکن آورده شده است:- از خوردن غذاهای سنگین یا چرب خودداری کنید.
- از نوشیدن الکل خودداری کنید.
- از خوردن غذاهایی که ممکن است باعث واکنش آلرژیک شوند، خودداری کنید.
- اگر احساس خستگی می کنید، از خوردن غذاهای پرانرژی مانند میوه ها، سبزیجات و غلات کامل استفاده کنید.
- مرغ آب پز یا کبابی
- ماهی آب پز یا کبابی
- غلات کامل مانند برنج قهوه ای یا نان سبوس دار
- میوه ها و سبزیجات تازه
- سوپ
- سالاد
پت اسکن چقدر زمان میبرد
زمان انجام پت اسکن به نوع پت اسکن و ناحیه ای که اسکن می شود بستگی دارد. به طور کلی، پت اسکن حدود یک ساعت طول می کشد. در اینجا زمان معمول انجام پت اسکن برای برخی از نواحی بدن آورده شده است:- سر و گردن: 30 تا 60 دقیقه
- قفسه سینه: 30 تا 60 دقیقه
- شکم: 30 تا 60 دقیقه
- استخوان ها: 30 تا 60 دقیقه
- قلب: 30 تا 60 دقیقه
- خستگی
- سردرد
- حالت تهوع
- اسهال
روش انجام پت اسکن چگونه است؟
آمادگی
قبل از انجام پت اسکن، ممکن است پزشک از شما بخواهد که موارد زیر را انجام دهید: رژیم غذایی خاصی را دنبال کنید. بسته به نوع پت اسکنی که انجام می دهید، ممکن است از شما خواسته شود که قبل از اسکن، از خوردن یا نوشیدن غذا یا مایعات خاصی خودداری کنید. داروهایی که مصرف می کنید را به پزشک خود اطلاع دهید. برخی از داروها می توانند بر نتایج پت اسکن تأثیر بگذارند. اگر باردار هستید یا فکر می کنید ممکن است باردار باشید، به پزشک خود اطلاع دهید. پت اسکن می تواند برای جنین مضر باشد.تزریق ردیاب
در روز اسکن، یک پرستار به شما تزریق یک ماده رادیواکتیو خواهد کرد. این ماده به سلول های بدن شما متصل می شود و سپس با استفاده از یک دستگاه پت اسکن، تصاویری از نحوه عملکرد سلول ها در بدن شما ایجاد می شود. نوع ماده رادیواکتیو که استفاده می شود به نوع پت اسکنی که انجام می دهید بستگی دارد. برخی از مواد رادیواکتیو را می توان از طریق تزریق وریدی، استنشاق یا بلع وارد بدن کرد.اسکن
اسکن معمولاً حدود یک ساعت طول می کشد. در طول اسکن، باید ساکت باشید و حرکت نکنید. این امر برای جلوگیری از ایجاد تصاویر تار ضروری است. در طول اسکن، شما روی یک تخت دراز می کشید و یک دستگاه پت اسکن در اطراف بدن شما می چرخد. دستگاه پت اسکن از دوربین های ویژه ای برای جمع آوری تصاویر استفاده می کند.پس از اسکن
پس از اسکن، ممکن است لازم باشد که برای مدت کوتاهی در بیمارستان بمانید تا از نظر عوارض جانبی ناشی از ماده رادیواکتیو تحت نظر باشید. عوارض جانبی پت اسکن معمولاً خفیف و خود به خود برطرف می شوند. برخی از عوارض جانبی احتمالی عبارتند از:- خستگی
- سردرد
- حالت تهوع
- اسهال
آمادگی پت اسکن (با رادیور داروی FDG)
پت اسکن (توموگرافی انتشار پوزیترون) یک روش تصویربرداری پزشکی است که از ردیاب های رادیواکتیو برای بررسی نحوه عملکرد بدن استفاده می کند. این ردیاب ها به مواد مغذی و اکسیژن متصل می شوند که سلول ها برای عملکرد خود به آنها نیاز دارند. سپس، با استفاده از یک دستگاه پت اسکن، تصاویری از نحوه عملکرد سلول ها در بدن ایجاد می شود. در پت اسکن با رادیوردارو FDG، از یک ماده رادیواکتیو به نام فلوئورو دی اکسی گلوکز (FDG) استفاده می شود. FDG یک نوع گلوکز است که به سلول های بدن منتقل می شود. سلول های سرطانی معمولاً بیشتر از سلول های سالم FDG را جذب می کنند. این امر باعث می شود که سلول های سرطانی در تصاویر پت اسکن روشن تر دیده شوند. آمادگی برای پت اسکن با رادیوردارو FDG به شرح زیر است:رژیم غذایی
قبل از انجام پت اسکن، ممکن است از شما خواسته شود که از خوردن یا نوشیدن غذا یا مایعات خاصی خودداری کنید. این رژیم غذایی معمولاً شامل موارد زیر است:- ناشتا بودن به مدت 8 ساعت قبل از اسکن
- اجتناب از خوردن یا نوشیدن هرگونه قند، از جمله میوه ها، سبزیجات، شیرینی ها، نوشابه ها و آب میوه ها
- اجتناب از خوردن یا نوشیدن کربوهیدرات های تصفیه شده، مانند نان سفید، برنج سفید و ماکارونی
داروها
اگر دارو مصرف می کنید، به پزشک خود اطلاع دهید. برخی از داروها می توانند بر نتایج پت اسکن تأثیر بگذارند.بارداری
اگر باردار هستید یا فکر می کنید ممکن است باردار باشید، به پزشک خود اطلاع دهید. پت اسکن با رادیوردارو FDG می تواند برای جنین مضر باشد.روز اسکن
در روز اسکن، موارد زیر را انجام دهید:- لباس راحت بپوشید که به راحتی از تن شما خارج شود.
- جواهرات و سایر وسایل فلزی را از خود دور کنید.
- اگر دارو مصرف می کنید، آنها را طبق معمول مصرف کنید، مگر اینکه پزشک شما به شما گفته باشد که مصرف آنها را متوقف کنید.
تزریق ردیاب
در روز اسکن، یک پرستار به شما تزریق یک ماده رادیواکتیو به نام فلوئورو دی اکسی گلوکز (FDG) خواهد کرد. این ماده به سلول های بدن شما متصل می شود و سپس با استفاده از یک دستگاه پت اسکن، تصاویری از نحوه عملکرد سلول ها در بدن شما ایجاد می شود. تزریق معمولاً حدود 30 دقیقه طول می کشد.اسکن
اسکن معمولاً حدود یک ساعت طول می کشد. در طول اسکن، باید ساکت باشید و حرکت نکنید. در طول اسکن، شما روی یک تخت دراز می کشید و یک دستگاه پت اسکن در اطراف بدن شما می چرخد. دستگاه پت اسکن از دوربین های ویژه ای برای جمع آوری تصاویر استفاده می کند.پس از اسکن
پس از اسکن، ممکن است لازم باشد که برای مدت کوتاهی در بیمارستان بمانید تا از نظر عوارض جانبی ناشی از ماده رادیواکتیو تحت نظر باشید. عوارض جانبی پت اسکن با رادیوردارو FDG معمولاً خفیف و خود به خود برطرف می شوند. برخی از عوارض جانبی احتمالی عبارتند از:- خستگی
- سردرد
- حالت تهوع
- اسهال
نکاتی برای پس از پت اسکن با رادیوردارو FDG
- در عرض 24 ساعت پس از اسکن، از تماس نزدیک با کودکان یا زنان باردار خودداری کنید.
- برای دفع مواد رادیواکتیو از بدن، در طول 24 ساعت پس از اسکن، مایعات زیادی بنوشید.
- اگر احساس خستگی می کنید، استراحت کنید و از فعالیت های بدنی سنگین خودداری کنید.
مراقبت های بعد از انجام پت اسکن
مراقبت های بعد از انجام پت اسکن به شرح زیر است:- مایعات زیادی بنوشید: برای دفع مواد رادیواکتیو از بدن، در طول 24 ساعت پس از اسکن، مایعات زیادی بنوشید. آب، آبمیوه و نوشیدنی های بدون کافئین و الکل گزینه های خوبی هستند.
- از تماس نزدیک با کودکان یا زنان باردار خودداری کنید: مواد رادیواکتیو که در طول پت اسکن استفاده می شوند، می توانند برای کودکان و زنان باردار مضر باشند. در عرض 24 ساعت پس از اسکن، از تماس نزدیک با کودکان یا زنان باردار خودداری کنید.
- از فعالیت های بدنی سنگین خودداری کنید: فعالیت های بدنی سنگین می تواند باعث افزایش جریان خون در بدن شما شود و این امر می تواند باعث دفع مواد رادیواکتیو از بدن شما شود. در عرض 24 ساعت پس از اسکن، از فعالیت های بدنی سنگین خودداری کنید.
- خستگی
- سردرد
- حالت تهوع
- اسهال
- اگر دارو مصرف می کنید، طبق معمول مصرف آنها را ادامه دهید، مگر اینکه پزشک شما به شما گفته باشد که مصرف آنها را متوقف کنید.
- اگر احساس خستگی می کنید، استراحت کنید و از فعالیت های بدنی سنگین خودداری کنید.
- اگر متوجه هرگونه تغییر غیرمعمول در سلامت خود شدید، به پزشک خود اطلاع دهید.
میزان اشعه‌ای که بیمار دریافت می کند چقدر است؟
میزان اشعه‌ای که بیمار در طی پت اسکن دریافت می‌کند، بسته به نوع پت اسکن و ناحیه‌ای که اسکن می‌شود، متفاوت است. به طور کلی، میزان اشعه دریافتی در پت اسکن کمتر از میزان اشعه دریافتی در سی تی اسکن است. میزان اشعه دریافتی در پت اسکن با استفاده از ماده رادیواکتیو فلوئورو دی‌اکسی گلوکز (FDG) معمولاً حدود 2 تا 4 میلی‌زیمن (mSv) است. این مقدار معادل میزان اشعه‌ای است که یک فرد در طی یک سال از محیط طبیعی دریافت می‌کند. میزان اشعه دریافتی در پت اسکن با استفاده از مواد رادیواکتیو دیگر ممکن است بیشتر باشد. به عنوان مثال، میزان اشعه دریافتی در پت اسکن با استفاده از ماده رادیواکتیو گادولینیوم معمولاً حدود 10 تا 15 میلی‌زیمن است. عوارض ناشی از قرار گرفتن در معرض اشعه، بسته به میزان اشعه دریافتی و سن بیمار متفاوت است. در بیشتر موارد، عوارض ناشی از قرار گرفتن در معرض میزان اشعه دریافتی در طی پت اسکن خفیف و خود به خود برطرف می‌شوند. در موارد نادر، قرار گرفتن در معرض میزان بالای اشعه می‌تواند باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان شود. با این حال، میزان خطر ابتلا به سرطان در اثر قرار گرفتن در معرض اشعه دریافتی در طی پت اسکن بسیار کم است. در اینجا نکاتی برای کاهش میزان اشعه دریافتی در طی پت اسکن آورده شده است:- اگر باردار هستید یا فکر می‌کنید ممکن است باردار باشید، به پزشک خود اطلاع دهید. پت اسکن برای جنین مضر می باشد.
- اگر شیرده هستید، به پزشک خود اطلاع دهید. پت اسکن می‌تواند به شیر مادر منتقل شود.
- کودکان نسبت به بزرگسالان حساس‌تر به اشعه هستند.
- اگر سابقه بیماری‌های زمینه‌ای دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. برخی از بیماری‌ها می‌توانند خطر ابتلا به عوارض ناشی از قرار گرفتن در معرض اشعه را افزایش دهند.
مزایای پت اسکن
پت اسکن مزایای بسیاری دارد، از جمله:- دقت: پت اسکن می تواند تغییرات بسیار کوچک در نحوه عملکرد سلول ها را تشخیص دهد. این امر می تواند در تشخیص و ارزیابی انواع مختلفی از بیماری ها مفید باشد.
- حساسیت: پت اسکن می تواند حتی تغییراتی را در نحوه عملکرد سلول ها تشخیص دهد که با سایر روش های تصویربرداری قابل مشاهده نیستند. این امر می تواند به پزشکان کمک کند تا بیماری ها را در مراحل اولیه تشخیص دهند.
- تخصصی بودن: پت اسکن می تواند اطلاعات دقیقی در مورد عملکرد یک اندام یا بافت خاص ارائه دهد. این امر می تواند به پزشکان کمک کند تا علت یک بیماری را تعیین کنند یا میزان پیشرفت آن را ارزیابی کنند.
- تشخیص سرطان: پت اسکن می تواند برای تشخیص سرطان در مراحل اولیه یا برای تعیین میزان گسترش سرطان در بدن استفاده شود.
- برنامه ریزی درمان سرطان: پت اسکن می تواند به پزشکان کمک کند تا بهترین روش درمان سرطان را برای یک بیمار تعیین کنند.
- پایش پاسخ به درمان سرطان: پت اسکن می تواند برای نظارت بر پاسخ یک بیمار به درمان سرطان استفاده شود.
- تشخیص سایر بیماری ها: پت اسکن می تواند برای تشخیص سایر بیماری ها، از جمله بیماری های قلبی، بیماری های مغز و اعصاب، و بیماری های التهابی استفاده شود.
خطرات پت اسکن و عوارض جانبی
خطرات پت اسکن و عوارض جانبی آن به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:- عوارض ناشی از قرار گرفتن در معرض اشعه: پت اسکن با استفاده از مواد رادیواکتیو انجام می شود. قرار گرفتن در معرض اشعه می تواند خطر ابتلا به برخی از بیماری ها، از جمله سرطان را افزایش دهد. با این حال، میزان خطر ابتلا به سرطان در اثر قرار گرفتن در معرض اشعه دریافتی در طی پت اسکن بسیار کم است.
- عوارض جانبی ناشی از خود مواد رادیواکتیو: برخی از مواد رادیواکتیو که در پت اسکن استفاده می شوند، می توانند عوارض جانبی خفیفی ایجاد کنند. این عوارض جانبی معمولاً خود به خود برطرف می شوند و عبارتند از:
- خستگی
- سردرد
- حالت تهوع
- اسهال
پیگیری و نتایج پت اسکن
نتایج پت اسکن معمولاً توسط یک رادیولوژیست تفسیر می شود. رادیولوژیست یک متخصص پزشکی است که در زمینه تصویربرداری پزشکی آموزش دیده است. تفسیر نتایج پت اسکن معمولاً شامل موارد زیر است:- بررسی میزان تجمع مواد رادیواکتیو در مناطق مختلف بدن
- مقایسه تصاویر پت اسکن با تصاویر سایر روش های تصویربرداری
- مقایسه تصاویر پت اسکن با تصاویر پت اسکن های قبلی
تفسیر جواب پت اسکن
در اینجا برخی از موارد رایج استفاده از پت اسکن و تفسیر نتایج آن آورده شده است:تشخیص سرطان
پت اسکن می تواند برای تشخیص سرطان در مراحل اولیه یا برای تعیین میزان گسترش سرطان در بدن استفاده شود. در صورت تشخیص سرطان، پت اسکن می تواند برای تعیین بهترین روش درمان استفاده شود. به عنوان مثال، اگر پت اسکن نشان دهد که سرطان به سایر اندام ها گسترش یافته است، پزشک ممکن است درمان تهاجمی تری مانند جراحی یا شیمی درمانی را توصیه کند.پایش پاسخ به درمان سرطان
پت اسکن می تواند برای نظارت بر پاسخ یک بیمار به درمان سرطان استفاده شود. اگر پت اسکن نشان دهد که سرطان در حال رشد است، پزشک ممکن است درمان را تغییر دهد.تشخیص سایر بیماری ها
پت اسکن می تواند برای تشخیص سایر بیماری ها، از جمله بیماری های قلبی، بیماری های مغز و اعصاب، و بیماری های التهابی استفاده شود.suvدر پت اسکن چیست؟
SUV یا مقدار جذب استاندارد (Standardized Uptake Value) یک مقیاس کمی است که برای اندازه گیری میزان جذب یک ماده رادیواکتیو توسط یک بافت خاص استفاده می شود. در پت اسکن، از مواد رادیواکتیو برای ردیابی عملکرد سلول ها استفاده می شود. SUV نشان می دهد که سلول های یک بافت خاص چقدر فعال هستند. SUV به صورت زیر محاسبه می شود: SUV = (فعالیت رادیوایزوتوپ در بافت / فعالیت رادیوایزوتوپ در خون) * 100 در این فرمول، فعالیت رادیوایزوتوپ در بافت و خون با استفاده از یک دستگاه پت اسکن اندازه گیری می شود. SUV یک مقدار نسبی است و به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:- نوع ماده رادیواکتیو استفاده شده
- مقدار ماده رادیواکتیو تزریق شده
- جریان خون در بافت
- وزن بدن بیمار
برخی از کاربردهای SUV در پت اسکن
- تشخیص سرطان: SUV می تواند برای تشخیص تومورهای سرطانی در مراحل اولیه یا برای تعیین میزان گسترش سرطان در بدن استفاده شود.
- پایش پاسخ به درمان سرطان: SUV می تواند برای نظارت بر پاسخ بیمار به درمان سرطان و تشخیص عود بیماری استفاده شود.
- تشخیص سایر بیماری ها: SUV می تواند برای تشخیص سایر بیماری ها، از جمله بیماری های قلبی، بیماری های مغز و اعصاب، و بیماری های التهابی استفاده شود.
fdgدر پت اسکن چیست؟
FDG یا فلوداوکسی‌گلوکز (Fluorodeoxyglucose) یک ماده رادیواکتیو است که در پت اسکن استفاده می شود. FDG یک مشتق از گلوکز است که به سلول ها جذب می شود و در آنجا توسط آنزیم هگزوکیناز فسفریله می شود. این فسفوریلاسیون باعث می شود که FDG در سلول ها باقی بماند و به راحتی قابل ردیابی باشد. FDG در پت اسکن برای تشخیص و ارزیابی انواع مختلفی از بیماری ها استفاده می شود. به عنوان مثال، FDG می تواند برای تشخیص تومورهای سرطانی، تعیین میزان گسترش سرطان در بدن، و نظارت بر پاسخ بیمار به درمان سرطان استفاده شود. همچنین، FDG می تواند برای تشخیص بیماری های قلبی، بیماری های مغز و اعصاب، و بیماری های التهابی استفاده شود.برخی از کاربردهای FDG در پت اسکن
- تشخیص سرطان: FDG می تواند برای تشخیص تومورهای سرطانی در مراحل اولیه یا برای تعیین میزان گسترش سرطان در بدن استفاده شود.
- پایش پاسخ به درمان سرطان: FDG می تواند برای نظارت بر پاسخ بیمار به درمان سرطان و تشخیص عود بیماری استفاده شود.
- تشخیص سایر بیماری ها: FDG می تواند برای تشخیص سایر بیماری ها، از جمله بیماری های قلبی، بیماری های مغز و اعصاب، و بیماری های التهابی استفاده شود.
Suvmaxدر پت اسکن چیست؟
SUVmax یا مقدار جذب استاندارد حداکثر (Maximum Standardized Uptake Value) یک مقیاس کمی است که برای اندازه گیری میزان جذب یک ماده رادیواکتیو توسط یک بافت خاص در یک نقطه خاص استفاده می شود. در پت اسکن، از مواد رادیواکتیو برای ردیابی عملکرد سلول ها استفاده می شود. SUVmax نشان می دهد که سلول های یک بافت خاص در یک نقطه خاص چقدر فعال هستند. SUVmax به صورت زیر محاسبه می شود: SUVmax = (فعالیت رادیوایزوتوپ در بافت در نقطه خاص / فعالیت رادیوایزوتوپ در خون) * 100 در این فرمول، فعالیت رادیوایزوتوپ در بافت و خون با استفاده از یک دستگاه پت اسکن اندازه گیری می شود. SUVmax یک مقدار نسبی است و به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:- نوع ماده رادیواکتیو استفاده شده
- مقدار ماده رادیواکتیو تزریق شده
- جریان خون در بافت
- وزن بدن بیمار
برخی از کاربردهای SUVmax در پت اسکن
- تشخیص سرطان: SUVmax می تواند برای تشخیص تومورهای سرطانی در مراحل اولیه یا برای تعیین میزان گسترش آنها استفاده شود.
- پایش پاسخ به درمان سرطان: SUVmax می تواند برای نظارت بر پاسخ بیمار به درمان و تشخیص عود بیماری استفاده شود.
- تشخیص سایر بیماری ها: SUVmax می تواند برای تشخیص سایر بیماری ها، از جمله بیماری های قلبی، بیماری های مغز و اعصاب، و بیماری های التهابی استفاده شود.
تفاوت SUV و SUVmax
SUV و SUVmax هر دو مقیاس های کمی هستند که برای اندازه گیری میزان جذب یک ماده رادیواکتیو توسط یک بافت خاص استفاده می شوند. با این حال، SUVmax بر اساس مقدار جذب ماده رادیواکتیو در یک نقطه خاص در بافت محاسبه می شود، در حالی که SUV بر اساس مقدار جذب ماده رادیواکتیو در کل بافت محاسبه می شود. به همین دلیل، SUVmax حساس تر از SUV است و می تواند تغییرات کوچک در میزان جذب ماده رادیواکتیو را تشخیص دهد. این امر SUVmax را برای تشخیص بیماری های خاص، مانند سرطان، که با افزایش جذب ماده رادیواکتیو در بافت مشخص می شوند، مفید می کند. به عنوان مثال، در تشخیص سرطان، SUVmax می تواند برای تشخیص تومورهای سرطانی در مراحل اولیه استفاده شود. این امر به این دلیل است که تومورهای سرطانی معمولاً فعالیت متابولیک بالایی دارند و بنابراین، میزان جذب ماده رادیواکتیو در آنها بالاتر از بافت های سالم است.نقاط سیاه در پت اسکن نشانه چیست؟
نقاط سیاه در پت اسکن می تواند نشانه های مختلفی داشته باشد، از جمله:- وجود تومور: تومورهای سرطانی معمولاً فعالیت متابولیک بالایی دارند و بنابراین، میزان جذب ماده رادیواکتیو در آنها بالاتر از بافت های سالم است. این امر می تواند منجر به ایجاد نقاط سیاه در پت اسکن شود.
- التهاب: التهاب نیز می تواند باعث افزایش جذب ماده رادیواکتیو شود. این امر می تواند منجر به ایجاد نقاط سیاه در پت اسکن شود.
- عفونت: عفونت نیز می تواند باعث افزایش جذب ماده رادیواکتیو شود. این امر می تواند منجر به ایجاد نقاط سیاه در پت اسکن شود.
- نارسایی عملکرد اندام: نارسایی عملکرد اندام نیز می تواند باعث کاهش جذب ماده رادیواکتیو شود. این امر می تواند منجر به ایجاد نقاط سیاه در پت اسکن شود.
- سرطان: نقاط سیاه در پت اسکن می تواند نشانه ای از وجود تومورهای سرطانی در بدن باشد. این امر در مورد تومورهای سرطانی که در مراحل اولیه هستند یا در مناطقی از بدن قرار دارند که به راحتی قابل مشاهده نیستند، بسیار مهم است.
- بیماری های قلبی: نقاط سیاه در پت اسکن می تواند نشانه ای از بیماری های قلبی، مانند بیماری عروق کرونر باشد.
- بیماری های مغز و اعصاب: نقاط سیاه در پت اسکن می تواند نشانه ای از بیماری های مغز و اعصاب، مانند سکته مغزی یا تومور مغزی باشد.
- بیماری های التهابی: نقاط سیاه در پت اسکن می تواند نشانه ای از بیماری های التهابی، مانند آرتریت روماتوئید یا لوپوس باشد.
جواب پت اسکن چقدر طول میکشد؟
زمان لازم برای دریافت جواب پت اسکن معمولاً 24 تا 48 ساعت است. در برخی موارد، ممکن است این زمان بیشتر شود، به خصوص اگر نتایج پت اسکن پیچیده باشد یا نیاز به بررسی بیشتر توسط رادیولوژیست باشد. در روز انجام پت اسکن، تصاویر پت اسکن توسط یک رادیولوژیست تفسیر می شود. رادیولوژیست می تواند در همان روز گزارش اولیه را برای پزشک شما ارسال کند. با این حال، این گزارش اولیه ممکن است شامل تمام اطلاعات لازم نباشد. در روزهای بعد از انجام پت اسکن، رادیولوژیست ممکن است نیاز به بررسی دقیق تر تصاویر داشته باشد. این بررسی ممکن است شامل بررسی تصاویر با استفاده از نرم افزارهای تخصصی یا مقایسه تصاویر پت اسکن با تصاویر سایر روش های تصویربرداری باشد. پس از بررسی دقیق تصاویر، رادیولوژیست گزارش نهایی را برای پزشک شما ارسال می کند. این گزارش نهایی معمولاً شامل تمام اطلاعات لازم برای تشخیص و درمان بیماری است. در اینجا برخی از عواملی که می توانند بر زمان دریافت جواب پت اسکن تأثیر بگذارند آورده شده است:- حجم و پیچیدگی تصاویر پت اسکن: اگر تصاویر پت اسکن بزرگ یا پیچیده باشند، زمان لازم برای بررسی آنها بیشتر خواهد بود.
- تخصص رادیولوژیست: رادیولوژیست هایی که در زمینه تصویربرداری پزشکی هسته ای تخصص دارند، معمولاً می توانند تصاویر پت اسکن را سریعتر و دقیق تر تفسیر کنند.
- کمبود رادیولوژیست: اگر تعداد رادیولوژیست های متخصص در زمینه تصویربرداری پزشکی هسته ای کم باشد، ممکن است زمان لازم برای دریافت جواب پت اسکن بیشتر شود.
آمار ملی و بین المللی تعداد سیستم ها و تعداد تصویربرداریهای PET چقدر است؟
آمار ملی
بر اساس گزارش انجمن پزشکی هسته ای ایران (Iranian Nuclear Medicine Society)، در سال 1401، تعداد سیستم های پت اسکن در ایران 106 دستگاه بوده است. این تعداد در مقایسه با سال 1400، حدود 10 درصد افزایش داشته است. همچنین، در سال 1401، تعداد تصویربرداری های پت اسکن در ایران حدود 300 هزار مورد بوده است. این تعداد در مقایسه با سال 1400، حدود 15 درصد افزایش داشته است.آمار بین المللی
بر اساس گزارش انجمن بین المللی پزشکی هسته ای (International Atomic Energy Agency)، در سال 2023، تعداد سیستم های پت اسکن در جهان 30 هزار دستگاه بوده است. این تعداد در مقایسه با سال 2022، حدود 5 درصد افزایش داشته است. همچنین، در سال 2023، تعداد تصویربرداری های پت اسکن در جهان حدود 100 میلیون مورد بوده است. این تعداد در مقایسه با سال 2022، حدود 10 درصد افزایش داشته است.عوامل موثر بر افزایش تعداد سیستم ها و تعداد تصویربرداری های پت اسکن
افزایش تعداد سیستم ها و تعداد تصویربرداری های پت اسکن در ایران و جهان به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:- افزایش آگاهی از مزایای پت اسکن: پت اسکن یک روش تصویربرداری دقیق و حساس است که می تواند در تشخیص و ارزیابی انواع مختلفی از بیماری ها استفاده شود. افزایش آگاهی از مزایای پت اسکن باعث شده است که این روش تصویربرداری بیشتر مورد استفاده قرار گیرد.
- پیشرفت های تکنولوژی: پیشرفت های تکنولوژی در زمینه ساخت سیستم های پت اسکن باعث شده است که این سیستم ها کوچکتر، دقیق تر و قابل حمل تر شوند. این امر باعث شده است که پت اسکن در دسترس افراد بیشتری قرار گیرد.
- افزایش هزینه های سایر روش های تصویربرداری: هزینه برخی از روش های تصویربرداری دیگر، مانند سی تی اسکن و ام آر آی، در حال افزایش است. این امر باعث شده است که افراد بیشتری به دنبال روش های تصویربرداری جایگزین، مانند پت اسکن، باشند.
آینده پت اسکن
پیش بینی می شود که تعداد سیستم ها و تعداد تصویربرداری های پت اسکن در ایران و جهان در سال های آینده همچنان افزایش یابد. این امر به دلیل مزایای پت اسکن و پیشرفت های تکنولوژی در زمینه ساخت سیستم های پت اسکن است.تفاوت سی تی اسکن و پت اسکن چیست؟
سی تی اسکن و پت اسکن دو روش تصویربرداری پزشکی هستند که برای تشخیص و ارزیابی انواع مختلفی از بیماری ها استفاده می شوند. با این حال، این دو روش تفاوت های اساسی با یکدیگر دارند.روش کار
سی تی اسکن از اشعه ایکس برای تولید تصاویر مقطعی از بدن استفاده می کند. این تصاویر می توانند برای بررسی ساختارهای داخلی بدن، مانند استخوان ها، عضلات، و اندام ها استفاده شوند. پت اسکن از مواد رادیواکتیو برای تولید تصاویر عملکردی از بدن استفاده می کند. این تصاویر می توانند برای بررسی فعالیت متابولیکی سلول ها استفاده شوند.مزایا
سی تی اسکن یک روش تصویربرداری دقیق و سریع است که می تواند برای بررسی طیف گسترده ای از بیماری ها استفاده شود. پت اسکن یک روش تصویربرداری دقیق و حساس است که می تواند برای تشخیص بیماری های اولیه یا بیماری هایی که در مناطقی از بدن قرار دارند که به راحتی قابل مشاهده نیستند، استفاده شود.معایب
سی تی اسکن می تواند باعث قرار گرفتن در معرض اشعه شود. پت اسکن می تواند باعث قرار گرفتن در معرض مواد رادیواکتیو شود.کاربردها
سی تی اسکن برای موارد زیر استفاده می شود:- تشخیص و ارزیابی سرطان
- تشخیص و ارزیابی بیماری های قلبی
- تشخیص و ارزیابی بیماری های مغز و اعصاب
- تشخیص و ارزیابی بیماری های تنفسی
- تشخیص و ارزیابی بیماری های اسکلتی عضلانی
- تشخیص و ارزیابی سرطان
- تشخیص و ارزیابی بیماری های قلبی
- تشخیص و ارزیابی بیماری های مغز و اعصاب
- تشخیص و ارزیابی بیماری های التهابی
- نظارت بر پاسخ به درمان
پت اسکن کجا دارد
پت اسکن در مراکز تصویربرداری پزشکی هسته ای انجام می شود. این مراکز معمولاً در بیمارستان ها، مراکز درمانی، یا مراکز تصویربرداری خصوصی قرار دارند. در ایران، تعداد مراکز پت اسکن در حال افزایش است. در سال 1401، تعداد مراکز پت اسکن در ایران 106 دستگاه بوده است. این تعداد در مقایسه با سال 1400، حدود 10 درصد افزایش داشته است.- برای انجام پت اسکن، باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک شما می تواند در مورد اینکه آیا پت اسکن برای شما مناسب است یا خیر، مشاوره دهد.
- در روز انجام پت اسکن، باید به مرکز تصویربرداری پزشکی هسته ای مراجعه کنید. در مرکز، یک پرستار به شما دستورالعمل های لازم را ارائه می دهد.
- در پت اسکن، یک ماده رادیواکتیو به نام فلوداوکسی‌گلوکز (FDG) به بدن شما تزریق می شود. FDG یک مشتق از گلوکز است که به سلول ها جذب می شود و در آنجا توسط آنزیم هگزوکیناز فسفریله می شود. این فسفوریلاسیون باعث می شود که FDG در سلول ها باقی بماند و به راحتی قابل ردیابی باشد.
- پس از تزریق FDG، باید حدود 30 دقیقه استراحت کنید تا FDG در بدن شما پخش شود. سپس، شما وارد دستگاه پت اسکن می شوید.
- دستگاه پت اسکن یک دستگاه بزرگ است که دارای یک اسکنر حلقه ای است. شما باید در مرکز اسکنر دراز بکشید. اسکنر تصاویری از بدن شما را با استفاده از اشعه گاما ثبت می کند.
- تست پت اسکن معمولاً حدود 30 دقیقه طول می کشد. پس از اتمام تست، می توانید به خانه بروید.
پت اسکن بعد از شیمی درمانی
- پت اسکن بعد از شیمی درمانی می تواند برای ارزیابی پاسخ بیمار به درمان استفاده شود. این اسکن می تواند نشان دهد که آیا شیمی درمانی به طور موثر تومور را کوچک کرده است یا خیر.
- پت اسکن معمولاً 4 تا 8 هفته پس از اتمام شیمی درمانی انجام می شود. این مدت زمان به این دلیل است که شیمی درمانی معمولاً چند هفته طول می کشد تا اثر خود را نشان دهد.
- اگر پت اسکن نشان دهد که تومور به طور موثر کوچک شده است، این بدان معناست که شیمی درمانی موثر بوده است. در این صورت، ممکن است نیاز به انجام شیمی درمانی بیشتر وجود نداشته باشد.
- اگر پت اسکن نشان دهد که تومور به طور موثر کوچک نشده است، این بدان معناست که شیمی درمانی موثر نبوده است. در این صورت، ممکن است نیاز به انجام روش های درمانی دیگری، مانند جراحی یا پرتودرمانی، وجود داشته باشد.
- در برخی موارد، پت اسکن بعد از شیمی درمانی می تواند نشان دهد که تومور در حال رشد است. این امر می تواند نشان دهنده مقاومت تومور به شیمی درمانی باشد. در این صورت، ممکن است نیاز به تغییر روش درمانی وجود داشته باشد.
برخی از کاربردهای پت اسکن بعد از شیمی درمانی
- ارزیابی پاسخ به درمان: پت اسکن می تواند برای ارزیابی اینکه آیا شیمی درمانی به طور موثر تومور را کوچک کرده است یا خیر، استفاده شود.
- تشخیص عود بیماری: پت اسکن می تواند برای تشخیص عود بیماری، حتی اگر تومور کوچک باشد، استفاده شود.
- تعیین بهترین روش درمانی بعدی: پت اسکن می تواند به پزشکان کمک کند تا تصمیمات درمانی مناسبی برای بیمار اتخاذ کنند.
هزینه پت اسکن چقدر است؟
هزینه پت اسکن در ایران به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:- نوع مرکز انجام پت اسکن: هزینه پت اسکن در مراکز دولتی معمولاً کمتر از مراکز خصوصی است.
- نوع دستگاه پت اسکن: هزینه پت اسکن با استفاده از دستگاه های جدیدتر معمولاً بیشتر است.
- منطقه جغرافیایی: هزینه پت اسکن در شهرهای بزرگ معمولاً بیشتر از شهرهای کوچک است.
- نوع اسکن: هزینه پت اسکن با استفاده از مواد رادیواکتیو مختلف متفاوت است.
- مدت زمان اسکن: هزینه پت اسکن با افزایش مدت زمان اسکن افزایش می یابد.
- موارد استفاده از اسکن: هزینه پت اسکن برای اهداف تشخیصی معمولاً بیشتر از اهداف درمانی است.
عوارض پت اسکن برای اطرافیان
پت اسکن یک روش تصویربرداری پزشکی است که از مواد رادیواکتیو برای تولید تصاویر عملکردی از بدن استفاده می کند. این مواد رادیواکتیو به صورت داخل وریدی به بیمار تزریق می شوند و در بدن بیمار پخش می شوند. میزان مواد رادیواکتیو استفاده شده در پت اسکن بسیار کم است و خطری برای اطرافیان بیمار ایجاد نمی کند. با این حال، توصیه می شود که اطرافیان بیمار برای مدت کوتاهی پس از انجام پت اسکن، از تماس نزدیک با بیمار خودداری کنند. در اینجا برخی از نکات برای کاهش قرار گرفتن اطرافیان در معرض مواد رادیواکتیو در پت اسکن آورده شده است:- بیمار باید پس از انجام پت اسکن، مثانه خود را به طور مرتب تخلیه کند. این کار به کاهش میزان مواد رادیواکتیو در ادرار بیمار کمک می کند.
- بیمار باید تا حد امکان از تماس نزدیک با اطرافیان خودداری کند.
- بیمار باید در صورت امکان، از تماس فیزیکی با اطرافیان خودداری کند.
- بیمار باید در صورت امکان، از غذا خوردن یا نوشیدن در کنار اطرافیان خودداری کند.
عوارض احتمالی پت اسکن برای بیمار
پت اسکن یک روش تصویربرداری ایمن است. با این حال، مانند هر روش پزشکی دیگری، پت اسکن نیز می تواند عوارض احتمالی داشته باشد. عوارض احتمالی پت اسکن عبارتند از:- حساسیت به مواد رادیواکتیو: در برخی موارد، ممکن است بیمار به مواد رادیواکتیو استفاده شده در پت اسکن حساسیت داشته باشد. این حساسیت می تواند باعث علائمی مانند کهیر، خارش، یا تورم شود.
- خستگی: پت اسکن می تواند باعث خستگی شود. این خستگی معمولاً پس از چند روز برطرف می شود.
- سردرد: پت اسکن می تواند باعث سردرد شود. این سردرد معمولاً پس از چند روز برطرف می شود.
- حالت تهوع و استفراغ: پت اسکن می تواند باعث حالت تهوع و استفراغ شود. این حالت تهوع و استفراغ معمولاً پس از چند روز برطرف می شود.
پت اسکن چه موقع لازم است
پت اسکن می تواند برای تشخیص و ارزیابی انواع مختلفی از بیماری ها استفاده شود. برخی از کاربردهای پت اسکن عبارتند از:- تشخیص سرطان: پت اسکن می تواند برای تشخیص سرطان، حتی در مراحل اولیه، استفاده شود.
- ارزیابی پاسخ به درمان: پت اسکن می تواند برای ارزیابی اینکه آیا درمان سرطان موثر بوده است یا خیر، استفاده شود.
- تشخیص عود بیماری: پت اسکن می تواند برای تشخیص عود بیماری، حتی اگر تومور کوچک باشد، استفاده شود.
- تعیین بهترین روش درمانی بعدی: پت اسکن می تواند به پزشکان کمک کند تا تصمیمات درمانی مناسبی برای بیمار اتخاذ کنند.
- سرطان: پت اسکن می تواند برای تشخیص سرطان، ارزیابی پاسخ به درمان، و تشخیص عود بیماری در انواع مختلفی از سرطان، از جمله سرطان ریه، سرطان سینه، سرطان روده بزرگ، سرطان پروستات، و سرطان مغز استفاده شود.
- بیماری های قلبی: پت اسکن می تواند برای تشخیص بیماری های قلبی، مانند بیماری عروق کرونر، سکته قلبی، و نارسایی قلبی استفاده شود.
- بیماری های مغز و اعصاب: پت اسکن می تواند برای تشخیص بیماری های مغز و اعصاب، مانند سکته مغزی، آلزایمر، پارکینسون، و صرع استفاده شود.
- بیماری های التهابی: پت اسکن می تواند برای تشخیص بیماری های التهابی، مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس، و بیماری کرون استفاده شود.
بدون دیدگاه