سرطان خون یا لوسمی (Leukemia) نوعی سرطان است که در سلول‌های خونی بدن ایجاد می‌شود. سلول‌های خونی در مغز استخوان ساخته می‌شوند و انواع مختلفی دارند، از جمله گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها. در سرطان خون، سلول‌های خونی به طور غیرطبیعی رشد می‌کنند و تکثیر می‌شوند. این سلول‌های سرطانی می‌توانند به سایر قسمت‌های بدن گسترش یابند و عملکرد طبیعی سلول‌های سالم را مختل کنند. در لوسمی، سلول‌های خون که باید از استخوان مغزی به جریان خون کشیده شوند، به شکل نرمال تکامل پیدا نمی‌کنند. به جای آن، سلول‌های خون ناقص یا نرمال نشده به شکل غیرطبیعی در استخوان مغزی افزایش می‌یابند. این سلول‌های ناقص و نرمال نشده، تدریجاً جای سلول‌های سالم خون را اشغال کرده و باعث مشکلات مختلف در عملکرد سیستم خونی می‌شوند. سرطان خون به دو دسته کلی تقسیم می‌شود :
  • سرطان خون حاد: در سرطان خون حاد، سلول‌های سرطانی به سرعت رشد می‌کنند و می‌توانند به سایر قسمت‌های بدن گسترش یابند.
  • سرطان خون مزمن : در سرطان خون مزمن، سلول‌های سرطانی به طور آهسته رشد می‌کنند و ممکن است سال‌ها طول بکشد تا علائم ظاهر شوند.

علائم سرطان خون ممکن

  • خستگی
  • ضعف
  • کم خونی
  • خونریزی یا کبودی
  • تب
  • تعریق شبانه
  • کاهش وزن
  • درد استخوان
  • درد عضلانی
  • تورم غدد لنفاوی
اگر این علائم را دارید، باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک با انجام آزمایشات خون و سایر آزمایشات، می‌تواند سرطان خون را تشخیص دهد.

علل سرطان خون

علت سرطان خون به طور دقیق مشخص نیست، اما عوامل مختلفی می‌توانند در ایجاد آن نقش داشته باشند. این عوامل عبارتند از :
  • عوامل ژنتیکی : برخی از افراد به دلیل جهش‌های ژنتیکی در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان خون هستند. این جهش‌ها می‌توانند از والدین به فرزندان منتقل شوند یا در طول زندگی فرد ایجاد شوند.
  • عوامل محیطی : برخی از عوامل محیطی مانند قرار گرفتن در معرض اشعه یونیزان، قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی، و عفونت با برخی ویروس‌ها می‌توانند خطر ابتلا به سرطان خون را افزایش دهند.
  • عوامل سبک زندگی : برخی از عوامل سبک زندگی مانند سیگار کشیدن، مصرف الکل، و چاقی می‌توانند خطر ابتلا به سرطان خون را افزایش دهند.

درمان سرطان خون

1- شیمی درمانی

شیمی درمانی یکی از روش های درمانی اصلی سرطان خون است. از داروهای ضدسرطان برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. شیمی درمانی می تواند به تنهایی یا همراه با سایر روش های درمانی مانند پرتودرمانی یا جراحی استفاده شود.
داروهای شیمی درمانی به روش های مختلفی عمل می کنند. برخی از آنها سلول های سرطانی را مستقیماً از بین می برند، در حالی که برخی دیگر از رشد و تکثیر سلول های سرطانی جلوگیری می کنند.
شیمی درمانی معمولاً به صورت دوره ای تجویز می شود. هر دوره شیمی درمانی چند روز یا چند هفته طول می کشد و سپس یک دوره استراحت وجود دارد. تعداد دوره های شیمی درمانی به عوامل مختلفی مانند نوع و مرحله سرطان، وضعیت سلامت عمومی بیمار، و پاسخ بیمار به درمان بستگی دارد. درمان شیمی‌درمانی می‌تواند به صورت تک دارویی یا ترکیبی از داروها صورت بگیرد. این داروها ممکن است از طریق خوراکی (در قالب قرص یا کپسول) یا به صورت وریدی تزریق شوند. هدف این درمان، کاهش تعداد سلول‌های سرطانی، مهار رشد آنها، و یا کاهش اندازه تومورها است.
برخی از دسته‌های داروهای شیمی‌درمانی که در درمان سرطان خون استفاده می‌شوند شامل موارد زیر می‌باشد :

  • آنتی‌متابولیت‌ها: این داروها با مهار فرآیندهای متابولیک سلول‌های سرطانی، به آنها صدمه می‌زنند. مانند متوترکسات (Methotrexate) و 5-فلوئوراستیل‌یوراکیل.
  • آنتی‌بادی‌ها: این داروها به سلول‌های سرطانی متصل می‌شوند و سیستم ایمنی بدن را برای حمله به آنها تحریک می‌کنند و سلول‌های سرطانی را از بین می‌برند. مانند ریتوکسیماب (Rituximab).
  • آنتی‌بیوتیک‌ها: برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها نیز ممکن است در درمان سرطان‌های خونی مورد استفاده قرار گیرند. این داروها به دلیل توانایی خود در کنترل رشد باکتری‌ها و جلوگیری از تولید سلول‌های خون نیز مفید باشند.
  • آلکیله کننده‌ها : این دسته از داروها به ساختار DNA سلول‌های سرطانی خرابی وارد می‌کنند و از رشد آنها جلوگیری می‌کنند. مانند سیکلوفسفامید (Cyclophosphamide) و چلاتین (Melphalan).

عوارض شیمی درمانی

شیمی درمانی می تواند عوارض جانبی جدی ایجاد کند. شایع ترین عوارض جانبی شیمی درمانی عبارتند از:
  • تهوع و استفراغ
  • ریزش مو
  • خستگی
  • کاهش اشتها
  • عفونت
  • خونریزی
  • کبودی
  • زخم های دهان
عوارض جانبی شیمی درمانی معمولاً با گذشت زمان و پس از پایان درمان از بین می روند. با این حال، برخی از عوارض جانبی، مانند ناباروری، می توانند دائمی باشند. برای کاهش عوارض جانبی شیمی درمانی، پزشک ممکن است داروهایی را برای شما تجویز کند. همچنین، می توانید با ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی و سبک زندگی خود، به کاهش عوارض جانبی شیمی درمانی کمک کنید.

پرتودرمانی

پرتودرمانی (رادیوتراپی) یکی از روش‌های درمان سرطان خون است که از اشعه‌های پرتویX یا گاما برای تخریب یا کنترل سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. این روش معمولاً در تراپی لوسمی‌ها (سرطان‌های خونی)، لنفوما و میلوم نخاعی مورد استفاده قرار می‌گیرد. پرتودرمانی می تواند به تنهایی یا همراه با سایر روش های درمانی مانند شیمی درمانی یا جراحی استفاده شود. پرتودرمانی به روش های مختلفی انجام می شود. یکی از رایج ترین روش ها، پرتودرمانی خارجی است. در این روش، دستگاهی به نام شتاب دهنده خطی اشعه را به ناحیه آسیب دیده بدن می تاباند.

چگونگی عملکرد پرتودرمانی در درمان سرطان خون

  • تعیین منطقه هدف (تومور): ابتدا با استفاده از تصاویر شناختی مانند سی تی اسکن یا پت اسکن، منطقه دقیق تومور و سلول‌های سرطانی مشخص می‌شود.
  • تعیین دز: پس از مشخص شدن محل تومور، دز مناسب پرتودرمانی بر اساس نوع سرطان، مرحله بیماری، و ویژگی‌های فرد تعیین می‌شود.
  • تحویل اشعه: پرتودرمانی ممکن است به صورت خارجی (از خارج بدن) یا داخلی (با استفاده از منابع اشعه درونی) انجام شود. در درمان سرطان خون، استفاده از پرتودرمانی خارجی معمول‌تر است. در این روش، دستگاه‌های خاصی از خارج بدن اشعه پرتودرمانی را به سمت منطقه هدف (تومور) هدایت می‌کنند.
  • جلوگیری از آسیب به سلول‌های سالم : یکی از چالش‌های پرتودرمانی، حفظ سلول‌های سالم حاشیه تومور و جلوگیری از آسیب به آنهاست. این مسئله به کمک تکنولوژی‌های پیشرفته‌ای مانند تصاویر شناختی و تکنیک‌های تقسیم دوز (fractionation) حل می‌شود.
پرتودرمانی ممکن است به تنهایی یا به ترکیب با دیگر روش‌های درمانی مانند شیمی‌درمانی استفاده شود. تصمیم در مورد نوع و زمان پرتودرمانی به توسط تیم درمانی، با توجه به وضعیت بالینی و نوع سرطان، اتخاذ می‌شود .

عوارض پرتو درمانی

پرتودرمانی یک روش درمانی موثر برای سرطان خون است. با این حال، مانند هر درمان پزشکی، می تواند عوارض جانبی ایجاد کند. عوارض پرتو درمانی در درمان سرطان خون به دو دسته تقسیم می شوند:

عوارض حاد

این عوارض بلافاصله پس از شروع درمان شروع می شوند و معمولاً در عرض چند هفته یا چند ماه از بین می روند. شایع ترین عوارض حاد پرتو درمانی در درمان سرطان خون عبارتند از:

  • خستگی: خستگی یکی از شایع ترین عوارض پرتو درمانی است. ممکن است احساس خستگی و بی حالی شدید کنید و انرژی کمی برای انجام کارهای روزمره داشته باشید.
  • درد: درد می تواند در ناحیه تحت درمان پرتو درمانی رخ دهد. شدت درد بسته به ناحیه تحت درمان متفاوت است.
  • اسهال : اسهال می تواند در اثر پرتودرمانی به روده ها یا شکم ایجاد شود. اسهال ممکن است خفیف یا شدید باشد و ممکن است با گرفتگی شکم یا درد همراه باشد.
  • حالت تهوع و استفراغ: حالت تهوع و استفراغ می تواند در اثر پرتودرمانی به معده یا روده ها ایجاد شود. حالت تهوع و استفراغ ممکن است خفیف یا شدید باشد و ممکن است با بی اشتهایی همراه باشد.

عوارض دیررس

این عوارض ماه ها یا سال ها پس از شروع درمان ظاهر می شوند. شایع ترین عوارض دیررس پرتو درمانی در درمان سرطان خون عبارتند از :

  • مشکلات قلبی: پرتودرمانی به قلب می تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی عروقی، از جمله حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش دهد.
  • مشکلات ریوی: پرتودرمانی به ریه ها می تواند خطر ابتلا به سرطان ریه، فیبروز ریوی و ذات الریه را افزایش دهد.
  • مشکلات تولید مثل: پرتودرمانی به ناحیه لگن می تواند خطر ناباروری را افزایش دهد.
  • مشکلات تیروئید: پرتودرمانی به گردن می تواند خطر ابتلا به کم کاری تیروئید را افزایش دهد.

تاثیرات جانبی و شدت آنها متناسب با نوع و محل پرتودرمانی، میزان دز اشعه، و وضعیت فرد متفاوت است. قبل از شروع درمان، پزشک و تیم درمانی با بیمار در مورد امکانات و عوارض احتمالی صحبت می‌کنند و راهکارهایی برای کاهش این عوارض ارائه می‌دهند. اهمیت اطلاع‌رسانی و همکاری بیمار با تیم درمانی بسیار مهم است.

3- جراحی

جراحی معمولاً در درمان سرطان خون به‌صورت مستقیم به عنوان یک روش اصلی استفاده نمی‌شود. سرطان‌های خونی معمولاً در سیستم لنفاوی یا نخاع خون تشکیل می‌شوند که برای جراحی دسترسی آسان نیست. با این حال، جراحی ممکن است در برخی از موارد خاص در درمان سرطان‌های خونی مورد استفاده قرار گیرد. جراحی در درمان سرطان خون به طور کلی نقش مکملی دارد و به تنهایی به عنوان یک روش درمانی اصلی برای سرطان خون استفاده نمی شود. با این حال، در برخی موارد، جراحی می تواند برای درمان سرطان خون یا تسکین علائم آن استفاده شود.

انواع جراحی در درمان سرطان خون

انواع مختلفی از جراحی در درمان سرطان خون استفاده می شود، از جمله :
  • استئوسارکوپکسی: این روش برای تثبیت استخوان های آسیب دیده توسط سرطان خون استفاده می شود.
  • دیسکتومی نخاع: این روش برای برداشتن توموری که نخاع را تحت فشار قرار داده است، استفاده می شود.
  • بستن سینوس ها: این روش برای برداشتن توموری که سینوس ها را تحت فشار قرار داده است، استفاده می شود.
  • پلیکتومی سیاهرگی: این روش برای برداشتن سیاهرگ هایی که خون را از مغز استخوان به قلب حمل می کنند، استفاده می شود.
  • پیوند مغز استخوان: این روش برای جایگزینی مغز استخوان آسیب دیده با مغز استخوان سالم از یک اهداکننده استفاده می شود.

شرایط استفاده از جراحی در درمان سرطان خون

  • برای برداشتن تومورهای سرطانی که در سایر روش های درمانی پاسخ نمی دهند.
  • برای برداشتن تومورهای سرطانی که به مناطق حساس بدن، مانند مغز، نخاع یا چشم، گسترش یافته اند.
  • برای برداشتن تومورهای سرطانی که باعث ایجاد عوارض، مانند خونریزی، درد یا عفونت، می شوند.

چند نکته در مورد جراحی در درمان سرطان خون

  • آمپوتاسیون نخاع خونی (Myeloid Ablation) : این یک جراحی خاص است که در برخی موارد لازم است. در این روش، نخاع خونی نابود می‌شود تا فرصت برای پیشرفت سرطان به حداقل برسد. پس از آمپوتاسیون نخاع، نخاع سلامت از یک فرد دیگر (سلول‌های خونی سالم) یا استفاده از نخاع خونی خود بیمار (پس از نابودی) به بیمار منتقل می‌شود.
  • جراحی درمانی در سرطان‌های خونی خاص : برخی از بیماری‌های خاص سرطانی ممکن است به جراحی نیاز داشته باشند. به عنوان مثال، در برخی از موارد لوکمی، انتقال نخاع انجام می‌شود که ممکن است نیاز به یک جراحی کوچک برای گرفتن نمونه نخاع از استخوان شانه (بیوپسی نخاع) داشته باشد.
  • جراحی‌های ناشی از عوارض سرطان خون: در برخی موارد، جراحی‌ها ممکن است برای درمان یا کنترل عوارض جانبی سرطان خون مثل تشکیل توده‌های خونی در برخی از نواحی بدن صورت بگیرد.
  • تراپی سایر موارد: گاهی اوقات جراحی برای وارد کردن کاتترهای خاص به عنوان بخشی از تراپی استفاده می‌شود. این کاتترها به منظور درمان سرطان خون، تزریق داروها یا انجام تراپی‌های خونی خاص استفاده می‌شوند.
توجه داشته باشید که برخی از روش‌های درمانی مانند شیمی‌درمانی، پرتودرمانی، و تراپی سلول‌های خونی (همچون تراپی انتقال مغزی) معمولاً اولویت بالاتری در درمان سرطان‌های خونی دارند و جراحی به عنوان یکی از گزینه‌های مکمل یا تکمیلی ممکن است در نظر گرفته شود. تصمیم‌گیری در مورد نوع درمان به توافق بین تیم درمانی و شرایط خاص هر بیمار بستگی دارد .

عوارض جراحی

عوارض جراحی در درمان سرطان‌های خونی ممکن است به نوع و میزان جراحی، محل تاثیر، نوع سرطان، و وضعیت عمومی بیمار بستگی داشته باشد. در برخی موارد، جراحی ممکن است به‌تنهایی به‌عنوان گزینه درمانی مورد استفاده قرار گیرد، در حالی‌که در موارد دیگر، به‌صورت مکمل با سایر روش‌های درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در زیر، برخی از عوارض ممکن جراحی در درمان سرطان‌های خونی آورده شده است :

  • خونریزی و عفونت : جراحی ممکن است به عنوان نتیجه‌ای از خونریزی و عفونت در محل جراحی همراه باشد. مراقبت دقیق پس از جراحی و مصرف داروهای ضدعفونی معمولاً برای کاهش این خطرات انجام می‌شود.
  • آسیب به سلول‌های سالم : جراحی ممکن است به سلول‌های سالم نزدیک به محل جراحی نیز آسیب برساند. این آسیب ممکن است منجر به درد، التهاب، یا مشکلات حرکتی شود.
  • تغییرات در عملکرد نخاع خونی : در برخی موارد، جراحی نخاع خونی ممکن است تغییراتی در عملکرد نخاع خونی ایجاد کند که موجب کاهش تولید گلبولهای قرمز، سفید، و پلاکت‌ها شود.
  • عوارض آنستزی محلی یا عمومی: عوارض مربوط به مواد مخدر آنستزی محلی یا عمومی که در جراحی استفاده می‌شوند، ممکن است شامل خوابآلودگی، تهوع، استفراغ، یا دستگاه گوارشی باشد.
  • عفونت

توجه به نکات زیر نیز مهم است :

  • هر بیمار شرایط خاص خود را دارد و تاثیرات جراحی ممکن است متفاوت باشد.
  • توجه به دستورات پزشک پس از جراحی و مراقبت مناسب پس از عملکرد می‌تواند اثرات جانبی را کاهش دهد.
  • مهمترین نکته این است که افراد با تیم درمانی خود صحبت کنند تا اطلاعات کامل و دقیقی درباره جراحی و عوارض آن را دریافت کنند.

پزشکان می توانند اقداماتی را برای کاهش خطر ابتلا به عوارض جراحی انجام دهند. به عنوان مثال، ممکن است از روش های جراحی کم تهاجمی استفاده کنند یا از داروهای بیهوشی و ضد درد برای کاهش درد استفاده کنند.
جراحی می تواند ابزاری ارزشمند در درمان سرطان خون باشد. با این حال، مهم است که با پزشک خود در مورد مزایا و خطرات جراحی در مورد سرطان خون خود صحبت کنید.

درمان های هدفمند

درمان‌های هدفمند یک رویکرد نوین در درمان سرطان خون می‌باشند که به‌طور مستقیم به سلول‌های سرطانی هدف می‌شوند و سعی در کاهش خطرات و عوارض جانبی ناشی از درمان‌های متداول دارند. این درمان‌ها به وسیله مهندسی ژنتیکی یا مهندسی مولکولی تولید می‌شوند تا به‌طور انتخابی و مؤثرتر به سلول‌های سرطانی هدف برسند. درمان های هدفمند در سرطان خون، روش های درمانی هستند که به طور خاص بر ویژگی های خاص سلول های سرطانی تمرکز می کنند. این روش ها برخلاف شیمی درمانی که سلول های سالم و سرطانی را به طور یکسان هدف قرار می دهد، عوارض جانبی کمتری دارند. در زیر، به برخی از انواع درمان‌های هدفمند در سرطان خون اشاره شده است :
  • آنتی‌بادی‌ها (Monoclonal Antibodies) : این درمان‌ها شامل آنتی‌بادی‌های مصنوعی هستند که به طور خاص به سلول‌های سرطانی متصل می‌شوند. مثالها شامل ریتوکسیماب (Rituximab) برای لنفوما و تراستوزوماب (Trastuzumab) برای برخی از انواع لوسمی می‌باشد.
  • آنتی‌ژن‌های مصنوعی (CAR-T Cell Therapy) : این تکنیک، ترکیب سلول‌های بنیادی ایمنی بدن (T-cell) با آنتی‌بادی‌های مصنوعی است. سلول‌های T به‌طور خاص به سلول‌های سرطانی متصل می‌شوند و آنها را تخریب می‌کنند. CAR-T Cell Therapy مخصوصاً در درمان لوکمی و لنفومای B-cell موثر است.
  • تراپی (Targeted Therapy) : این درمان‌ها به سیگنال‌هایی که سلول‌های سرطانی برای رشد و انقباض دریافت می‌کنند مهاجمه می‌کنند. مثالها شامل ایماتینیب (Imatinib) برای درمان لوسمی میلوئیتیک حاد (AML) می‌باشد.
  • تراپی تعدیل ایمنی (Immune Checkpoint Inhibitors) : این درمان‌ها به سلول‌های ایمنی کمک می‌کنند تا به سلول‌های سرطانی حمله کنند. این درمان‌ها معمولاً در درمان لوسمی‌های مزمن (CLL) و لنفومای هاچکین به‌کار می‌روند .
  • مهارکننده های تیروزین کیناز (TKI): این داروها به پروتئین های تیروزین کیناز که نقش مهمی در رشد و تکثیر سلول های سرطانی دارند، متصل می شوند و فعالیت آنها را مهار می کنند.
  • مهارکننده های آنژیوژنز: این داروها به رشد رگ های خونی جدید که به رشد تومور کمک می کنند، حمله می کنند.
  • مهارکننده های نقاط کنترل ایمنی (checkpoint inhibitors) : این داروها به سیستم ایمنی بدن کمک می کنند تا سلول های سرطانی را شناسایی و از بین ببرد.

کاربرد درمان های هدفمند در سرطان خون

درمان های هدفمند در انواع مختلفی از سرطان خون، از جمله لوسمی حاد لنفوسیتی (ALL)، لوسمی حاد میلوئیدی (AML)، لوسمی مزمن میلوئیدی (CML)، لنفوم هوچکین، لنفوم غیرهوچکین و میلوم مالتیپل استفاده می شوند.

عوارض جانبی درمان های هدفمند

همانند سایر روش‌های درمانی، درمان‌های هدفمند نیز ممکن است با عوارض جانبی همراه باشند. عوارض ممکن به نوع و دوز درمان، نوع سرطان، و ویژگی‌های فرد بستگی دارد. در زیر، برخی از عوارض جانبی معمول در درمان‌های هدفمند در سرطان خون آورده شده است :
  • تاثیر بر سلول‌های خونی: برخی از درمان‌های هدفمند ممکن است به سلول‌های خونی (مانند گلبولهای قرمز، گلبولهای سفید، و پلاکت‌ها) آسیب برسانند، که می‌تواند به افزایش خطر عفونت، کاهش تعداد گلبولهای قرمز (آنمی)، گلبولهای سفید (لوکوپنی)، و پلاکت‌ها (ترومبوسیتوپنی) منجر شود.
  • مشکلات گوارشی: عوارضی مانند تهوع، استفراغ، دل درد، یا اسهال ممکن است در اثر درمان‌های هدفمند در سرطان خون رخ دهد.
  • تاثیر بر پوست: درمان‌های هدفمند ممکن است تغییراتی در پوست ایجاد کنند، از جمله خشکی، قرمزی، خارش، یا تغییر در رنگ پوست.
  • تاثیر بر سیستم عصبی : بعضی از درمان‌های هدفمند ممکن است تاثیراتی بر سیستم عصبی داشته باشند و عوارضی نظیر خستگی، سرگیجه، یا مشکلات در حافظه و تمرکز ایجاد کنند.
  • تاثیر بر عضلات و استخوان‌ها: درمان‌های هدفمند ممکن است به عضلات و استخوان‌ها آسیب برسانند و درد عضلانی یا استخوانی ایجاد کنند.
  • تاثیر بر سیستم قلبی و عروقی: برخی از درمان‌های هدفمند ممکن است بر سیستم قلبی و عروقی تأثیر بگذارند و مشکلاتی مانند افزایش فشار خون یا تغییرات در ضربان قلب ایجاد کنند.
  • عوارض التیام‌پذیری : درمان‌های هدفمند ممکن است عملکرد سیستم ایمنی را تغییر دهند و باعث تأثیرات ناخواسته بر فرآیند التیام و بهبودی بیمار شوند.
بسیاری از این عوارض جانبی ممکن است با مراقبت و مدیریت مناسب تسکین یابند. مهمترین مرحله، اطلاع رسانی کامل از طرف تیم درمانی به بیمار و مراقبت‌های لازم در حین و پس از درمان است. همچنین، ایجاد یک ارتباط با پزشک و گزارش دقیق از هر نوع علائم یا تغییرات به وی، موجب مدیریت بهتر عوارض جانبی می‌شود .

5- ایمونوتراپی

ایمونوتراپی یک روش نوین و قدرتمند در درمان سرطان خون است. این روش بر اساس استفاده از سیستم ایمنی بدن برای شناسایی و حمله به سلول‌های سرطانی متمرکز می‌شود. این سلول‌های سرطانی ممکن است از تشخیص و حمله سیستم ایمنی خود فرار کرده باشند. ایمونوتراپی با استفاده از داروها یا تغییرات در سلول‌های ایمنی برای تقویت قابلیت تشخیص و حمله به سلول‌های سرطانی، این سلول‌ها را هدف قرار می‌دهد. ایمونوتراپی نوعی درمان سرطان است که به سیستم ایمنی بدن کمک می کند تا با سرطان مقابله کند. این روش درمانی برخلاف شیمی درمانی و پرتودرمانی، سلول های سالم را هدف قرار نمی دهد و عوارض جانبی کمتری دارد.

انواع ایمونوتراپی در درمان سرطان خون

انواع مختلفی از ایمونوتراپی در درمان سرطان خون وجود دارد. برخی از رایج ترین انواع این درمان ها عبارتند از:
  • مهارکننده های نقاط کنترل ایمنی (checkpoint inhibitors) : این داروها به سیستم ایمنی بدن کمک می کنند تا سلول های سرطانی را شناسایی و از بین ببرد.
  • واکسن های سرطان: این واکسن ها به سیستم ایمنی بدن کمک می کنند تا سلول های سرطانی را به عنوان یک مهاجم شناسایی کند.
  • درمان با سلول های T اصلاح شده: این درمان شامل اصلاح سلول های T فرد بیمار برای شناسایی و از بین بردن سلول های سرطانی است.

کاربرد ایمونوتراپی در درمان سرطان خون

ایمونوتراپی در انواع مختلفی از سرطان خون، از جمله لوسمی حاد لنفوسیتی (ALL)، لوسمی حاد میلوئیدی (AML)، لوسمی مزمن میلوئیدی (CML)، لنفوم هوچکین، لنفوم غیرهوچکین و میلوم مالتیپل استفاده می شود.

عوارض جانبی ایمونوتراپی در درمان سرطان خون

عوارض جانبی ایمونوتراپی در درمان سرطان خون معمولاً خفیف تر از عوارض جانبی شیمی درمانی هستند. با این حال، برخی از عوارض جانبی احتمالی این درمان عبارتند از:
  • خستگی
  • حالت تهوع و استفراغ
  • اسهال
  • کاهش پلاکت
  • کاهش گلبول قرمز
  • کاهش گلبول سفید
  • عفونت
  • التهاب
  • واکنش های خود ایمنی
ایمونوتراپی روش های درمانی موثری در درمان سرطان خون هستند. این روش ها عوارض جانبی کمتری نسبت به شیمی درمانی دارند و می توانند به بهبود بقای بیماران مبتلا به سرطان خون کمک کنند.

موارد موثر ایمونوتراپی در درمان سرطان خون

  • لنفوم هوچکین : ایمونوتراپی با استفاده از مهارکننده های نقاط کنترل ایمنی در درمان لنفوم هوچکین بسیار موثر است. این درمان می تواند به بهبود بقای بیماران مبتلا به لنفوم هوچکین کمک کند.
  • لنفوم غیرهوچکین: ایمونوتراپی با استفاده از مهارکننده های نقاط کنترل ایمنی در درمان لنفوم غیرهوچکین نیز موثر است. این درمان می تواند به بهبود بقای بیماران مبتلا به لنفوم غیرهوچکین کمک کند.
  • میلوم مالتیپل: ایمونوتراپی با استفاده از مهارکننده های نقاط کنترل ایمنی در درمان میلوم مالتیپل نیز موثر است. این درمان می تواند به بهبود بقای بیماران مبتلا به میلوم مالتیپل کمک کند.

عوارض ایمونوتراپی

استفاده از ایمونوتراپی در درمان سرطان خون می‌تواند به عوارض جانبی منجر شود. عوارض ایمونوتراپی ممکن است بر اساس نوع دارو، نوع سرطان، و وضعیت فیزیکی فرد متغیر باشد. در زیر، برخی از عوارض جانبی معمول ایمونوتراپی در درمان سرطان خون آورده شده است :
  • عوارض ایمنی: به دلیل تقویت سیستم ایمنی، ممکن است بیمار نسبت به عوارض مرتبط با تغییرات در ایمنی بدن مانند التهابات، حساسیت‌ها، یا علائم شبه‌سرماخوردگی مبتلا شود.
  • سمیت برای سلول‌های سالم : در برخی از موارد، ایمونوتراپی ممکن است به سلول‌های سالم نیز آسیب برساند، به‌ویژه سلول‌های سالم که هم‌اندازه با سلول‌های سرطانی هستند.
  • مشکلات گوارشی : افراد ممکن است به مشکلات گوارشی مانند تهوع، استفراغ، اسهال یا کاهش اشتها در اثر ایمونوتراپی برخوردار باشند.
  • عوارض پوستی : تغییرات در پوست مانند خشکی، قرمزی، خارش یا تغییر در رنگ پوست از جمله عوارض جانبی ممکن است باشند.
  • مشکلات تنفسی: بعضی از بیماران ممکن است به مشکلات تنفسی مانند سرفه یا دشواری در تنفس دچار شوند.
  • اختلالات سیستم عصبی: خستگی، سرگیجه، مشکلات در تمرکز و حافظه نیز از میان عوارض جانبی ایمونوتراپی ممکن است باشند.
  • تغییرات در ضربان قلب و فشار خون: برخی از افراد ممکن است تغییراتی در ضربان قلب یا فشار خون تجربه کنند.
  • عوارض در اعضا و سیستم‌های خاص : بستگی به نوع درمان ایمونوتراپی، عوارض جانبی ممکن است در اعضا و سیستم‌های خاصی مانند کبد، کلیه، یا قلب رخ دهد.
تاثیرات جانبی ایمونوتراپی معمولاً مدیریت‌پذیر هستند، و پزشکان با بیماران در ارتباط هستند تا هرگونه علائم یا مشکلات را مدیریت کنند. مهم است که بیماران هر تغییر در حالت خود را به پزشک خود گزارش دهند تا مشکلات به موقع تشخیص داده و درمان شوند .

آیا کهیر و سرطان خون ارتباطی به هم دارند؟

کهیر یک نوع سیاه‌دانه است که ممکن است در سازوکار بروز برخی از انواع سرطان خونی نقش داشته باشد. کهیر یک خونریزی و نازکی خونی است که معمولاً در سنین بزرگتر از 60 سالگی اتفاق می‌افتد و با افزایش سن بیشتر شدیدتر می‌شود. این بیماری به طور معمول در افراد سالمندتر اتفاق می‌افتد. اگرچه کهیر به طور مستقیم به سرطان خونی مرتبط نیست، اما برخی از افراد مبتلا به کهیر ممکن است در معرض افزایش خطر ابتلا به برخی از انواع لوکمی (سرطان خونی) باشند. این افراد ممکن است دچار تغییرات در تعداد سلول‌های خونی شوند، که ممکن است منجر به بروز لوکمی یا دیگر انواع سرطان‌های خونی شود. در هر صورت، برای اطمینان از اطلاعات به‌روز و دقیق در مورد هر ارتباط ممکن بین کهیر و سرطان خون، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. پزشکان معمولاً با توجه به تاریخچه پزشکی، علائم، و نتایج آزمایشات، تشخیص را قرار می‌دهند و برنامه درمانی مناسب را تدوین می‌کنند .

آیا سرطان خون و درد پا ارتباطی به هم دارند؟

بله، سرطان خون و درد پا می توانند ارتباطی با هم داشته باشند. سلول های سرطانی خون می توانند به استخوان ها و مفاصل، از جمله پاها، گسترش یابند. این می تواند باعث درد، تورم، قرمزی و حساسیت در پاها شود. درد پا در سرطان خون ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود، از جمله :
  • تورم مغز استخوان : سلول های سرطانی خون می توانند باعث تورم مغز استخوان شوند. این می تواند باعث فشار بر اعصاب و عروق خونی شود و منجر به درد پا شود.
  • متاستاز استخوان : سلول های سرطانی خون می توانند به استخوان ها گسترش یابند. این می تواند باعث شکستگی، درد و تورم استخوان شود.
  • آنمی : سرطان خون می تواند باعث کاهش تولید گلبول های قرمز شود. این می تواند منجر به کم خونی و درد پا شود.
درد پا در سرطان خون معمولاً به تدریج شروع می شود و با گذشت زمان بدتر می شود. درد معمولاً در یک پا شروع می شود و به تدریج به پاهای دیگر گسترش می یابد. درد ممکن است در هنگام استراحت یا فعالیت بدتر شود. اگر درد پا دارید که بر کیفیت زندگی شما تأثیر می گذارد، باید با پزشک خود صحبت کنید. پزشک می تواند علت درد را تشخیص دهد و درمان مناسب را توصیه کند. در اینجا چند نکته برای تسکین درد پا در سرطان خون آورده شده است :
  • استراحت کافی داشته باشید.
  • از داروهای مسکن بدون نسخه یا با نسخه استفاده کنید.
  • از یخ درمانی یا گرما درمانی استفاده کنید.
  • تمرینات کششی و تقویتی را انجام دهید.
اگر درد پا شما شدید است، ممکن است به جراحی نیاز داشته باشید.

نتیجه گیری

نتایج نهایی درمان سرطان خون برای هر بیمار می‌تواند متفاوت باشد و به عوامل مختلفی اعمال شود. این عوامل شامل نوع سرطان، مرحله بیماری، نوع درمان انتخابی، و ویژگی‌های فیزیکی و پزشکی هر فرد می‌شوند. در اینجا چند نکته مهم در مورد نتایج نهایی و تاثیر آن بر خواننده درمان سرطان خون آورده شده است :
  • تنوع نتایج: هر فرد می‌تواند به شکل مختلفی به درمان پاسخ دهد. بعضی از بیماران ممکن است به درمان خوب پاسخ دهند و بهبود یابند، در حالی‌که در بعضی موارد، نتیجه نهایی بهبود، تسکین علائم، یا کنترل بیماری ممکن است باشد.
  • پیش‌بینی مراحل بالا: مراحل متقدم سرطان خون ممکن است باعث کاهش احتمال موفقیت درمانی شود. برای اینکه نتایج بهتری حاصل شود، تشخیص زودرس و آغاز درمان در مراحل اولیه مهم است.
  • نقش تیم درمانی : تعامل و همکاری بیمار با تیم درمانی از جمله پزشکان، پرستاران، و متخصصان دیگر اهمیت دارد. توجه به راهنمایی‌ها و شرایط درمانی تعیین‌کننده نتایج نهایی است.
  • تاثیر روانی: پشتوانه روانی، حمایت خانواده و دوستان، و مشارکت در برنامه‌های روان‌شناختی می‌تواند بر تاثیر نهایی درمان سرطان خون تأثیرگذار باشد.
  • تعیین سبک زندگی بعد از درمان: پس از درمان، مهم است که فرد به سبک زندگی سالم و مداوم پایبند باشد. تغذیه مناسب، فعالیت بدنی، و مراقبت‌های پسا درمانی ممکن است به بهبود و حفظ نتایج موفقیت طولانی مدت کمک کند.
مهمترین نکته این است که هر بیمار ممکن است تجربه منحصر به فردی داشته باشد. مواجهه با سرطان خون می‌تواند چالش‌های زیادی ایجاد کند، اما پشتیبانی مستمر از تیم درمانی و حمایت از خانواده و دوستان می‌تواند نقش بسزایی در ایجاد نتایج مثبت و جذاب داشته باشد. پزشکان متخصص لیماک طب با آمادگی به راهنمایی و پشتیبانی افراد مبتلا به سرطان رحم در این مسیر مهم و حساس همراهی می‌کنند. افزایش آگاهی، مشارکت فعال در درمان، و انجام اسکرینینگ به عنوان گام‌های پیشگیری اساسی تر به نظر می‌رسند.

امکان ارسال دیدگاه وجود ندارد!