درمان سرطان پوست معمولاً به ترکیب مختلفی از روش‌ها اعمال می‌شود. انتخاب روش درمانی به نوع سرطان، مرحله آن، محل و اندازه تومور، و ویژگی‌های فردی بیمار بستگی دارد. افرادی که بهترین نتیجه را کسب کرده‌اند، معمولاً از یک تیم چندتخصصی پزشکی تشکیل شده است.
مهمترین نکته این است که هر گونه تغییر در پوست که مشکوک به سرطان باشد، باید توسط پزشک بررسی شود. تشخیص زودهنگام و درمان به موقع می‌تواند به شفای بهتر و کاهش مخاطرات مرتبط با سرطان کمک کند .
برای تشخیص زودهنگام سرطان پوست، می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد :
- بررسی پوستی منظم : بررسی منظم پوست توسط خود فرد یا پزشک می‌تواند به شناسایی تغییرات در نقاط خاص پوست، مانند لکه‌ها یا تومورها، کمک کند.
- بیوپسی : در صورت مشکوک بودن به یک تومور، انجام بیوپسی (برداشت نمونه بافت) توسط پزشک جراح پوست ممکن است نتایج دقیق‌تری را فراهم کند.
- عکس‌برداری پوست : تکنولوژی‌های عکس‌برداری مثل دوربین‌های دیجیتال با وضوح بالا و سیستم‌های تصویربرداری ماهواره‌ای می‌توانند تغییرات در پوست را نمایان کنند.
- مطالعات تصویربرداری : از مطالعات تصویربرداری مانند CT scan، MRI، یا PET scan برای تعیین مرحله سرطان و تشخیص احتمال انتشار به سایر اندام‌ها استفاده می‌شود.
- آزمایش‌های خون : آزمایش‌های خون ممکن است نشانگرهایی را که به سرطان اشاره دارند، اندازه گیری کنند .
انجماد یا فریز (Cryotherapy)
انجماد یا فریز (Cryotherapy) یکی از روش‌های موثر در درمان سرطان پوست، به ویژه تومورهای پوستی سطحی و غیرقابل نفوذ است. این روش معمولاً برای سرطان‌های پوستی مانند بازال‌سلولی کاربرد دارد. در ادامه، جزئیات بیشتری در مورد این روش آورده شده است :چگونگی انجماد (Cryotherapy)
- ماده مبرد : معمولاً از نیتروژن مایع به عنوان ماده مبرد در این روش استفاده می‌شود. نیتروژن در دمای بسیار پایین قرار گرفته و اطراف تومور یا سلول‌های سرطانی را یخ‌زده می‌کند.
- تاثیر سرمای شدید : تماس ماده مبرد با سلول‌های پوستی، به ویژه سلول‌های سرطانی، باعث سرمای شدید آنها می‌شود.
- تخریب سلول‌های سرطانی : در اثر سرمای شدید، آب موجود در سلول‌های پوستی یخ می‌شود و توسط انجماد، سلول‌های سرطانی تخریب می‌شوند.
- بازسازی بافت سالم : پس از تخریب سلول‌های سرطانی، بدن شروع به بازسازی بافت سالم می‌کند.
مزایا
- سادگی و سرعت اجرا: انجماد یک روش ساده و سریع برای درمان تومورهای سطحی است.
- عدم نیاز به بخیه: معمولاً این روش به دوخت (بخیه) نیاز ندارد.
محدودیت‌ها
- عدم عمق تاثیر: انجماد معمولاً برای تومورهای سطحی مؤثر است و برای تومورهای عمیق‌تر، احتمالاً کارایی کمتری دارد.
- بی‌اطمینانی در کنترل تومورهای بزرگتر: برای تومورهای بزرگتر یا سرطان‌های پیشرفته تر، انجماد ممکن است کافی نباشد .
تکنیک درمانی فوتودینامیک (Photodynamic Therapy – PDT)
یکی دیگر از روش‌های مورد استفاده در درمان سرطان پوست است. این تکنیک از ترکیب سه عنصر اصلی استفاده می‌کند : یک ماده حساس به نور (photosensitizer)، نور لیزر یا نور LED، و اکسیژن . این ترکیب به منظور تخریب سلول‌های سرطانی به کار می‌رود.چگونگی فوتودینامیک
- تزریق ماده حساس به نور: ابتدا، ماده حساس به نور که به عنوان عامل فعال در این فرآیند شناخته می‌شود (معمولاً یک داروی خاص) به بیمار تزریق می‌شود. این دارو سپس به سلول‌های سرطانی جذب می‌شود.
- زمان انتظار: پس از تزریق دارو، زمانی صرف می‌شود تا ماده حساس به نور به اندازه کافی به سلول‌های سرطانی متصل شود و تجمع کند.
- تابش نور : سپس، نور لیزر یا نور LED به محل تزریق دارو تابش داده می‌شود. این نور باعث فعال‌شدن ماده حساس به نور می‌شود.
- تولید اکسیژن فعال : ماده حساس به نور زیر تأثیر نور به گونه‌ای فعال می‌شود که اکسیژن فعال را از محل مصرف اکسیژن در سلول‌ها تولید می‌کند.
- تخریب سلول‌های سرطانی : اکسیژن فعال تولید شده باعث تخریب سلول‌های سرطانی می‌شود.
مزایا
- کمترین تأثیر بر بافت سالم : فوتودینامیک به طور نسبتاً دقیق تنها بر روی سلول‌های سرطانی تأثیر می‌گذارد و بافت سالم را حفظ می‌کند.
- کاربرد در تومورهای سطحی: برای تومورهای پوستی سطحی، فوتودینامیک به‌خوبی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
محدودیت‌ها
- تأثیر محدود عمق: فوتودینامیک بیشتر برای تومورهای سطحی یا عمق محدود تومورها کاربرد دارد.
- نیاز به حضور نور: این روش نیاز به نور برای فعال‌شدن دارو دارد، بنابراین در مواردی که نور به راحتی نمی‌تواند دسترسی پیدا کند، ممکن است کارایی کمتری داشته باشد.
جراحی موهس (Mohs Surgery)
یکی از روش‌های موثر در درمان برخی از سرطان‌های پوستی است. این روش به ویژه برای حذف تومورهای پوستی با حجم کم و در محل‌های حساس یا به عبارت دقیق‌تر در مواردی که حفظ بافت سالم بسیار حائز اهمیت است، استفاده می‌شود.چگونگی جراحی موهس
- برش و برداشت لایه‌های نازک : پزشک جراح لایه‌های نازکی از تومور را برداشته و زیر میکروسکوپ بررسی می‌کند. این عملیات تکرار می‌شود تا کلیه سلول‌های سرطانی حذف شوند.
- بررسی تحت میکروسکوپ : هر لایه برای بررسی تحت میکروسکوپ قرار می‌گیرد. اگر پس از بررسی، سلول‌های سرطانی مشاهده شود، لایه بعدی برداشته می‌شود.
- حفظ بافت سالم : این روش باعث حفظ حداکثر مقدار از بافت سالم و حذف تمامی سلول‌های سرطانی می‌شود.
- جراحی نهایی : پس از حذف تمام سلول‌های سرطانی، پزشک جراح به حداقل رساندن اندازه زخم و اجرای جراحی زیبایی می‌پردازد.
مزایا
- حفظ بافت سالم: جراحی موهس باعث حفظ حداکثر مقدار از بافت سالم پوست می‌شود.
- کارآیی بالا در حالت‌های حساس: برای تومورهای پوستی در محل‌های حساس یا در نواحی که حفظ بافت سالم اهمیت دارد، این روش بسیار کارآمد است.
محدودیت‌ها
- ممکن است زمان‌بر باشد: این روش ممکن است زمان‌بر باشد، زیرا هر لایه به دقت بررسی و برداشته می‌شود.
- ممکن است برای تومورهای بزرگ ناکافی باشد: برای تومورهای پوستی بزرگ و عمیق، جراحی موهس ممکن است کارایی ناکافی داشته باشد.
